สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร
Department of Education
โรงเรียนคุณธรรม
โรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม
กระบวนการพัฒนา

กระบวนการดำเนินงานหรือขั้นตอนการดําเนินงาน 

โครงการโรงเรียนคุณธรรมโรงเรีบนวัดมกุฏกษัตริยาราม เป็นความร่วมมือระหว่างสำนักงานเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร และบริษัทเทเวศประกันภัย จำกัด (มหาชน) โดยหัวใจหลักของโครงการโรงเรียนคุณธรรมในภาพรวม คือ การพัฒนาพฤติกรรมผู้เรียนให้สอดคล้องกับคุณธรรมเป้าหมายที่โรงเรียนกำหนดไว้ เป้าหมายของโครงการโรงเรียนคุณธรรม คือ

? เพื่อสร้างการมีส่วนร่วมในการพัฒนาองค์ความรู้กระบวนการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม

? เพื่อกระตุ้นพัฒนาการด้านคุณธรรมและจริยธรรมของผู้เรียนภายใต้คุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตรที่สถานศึกษากำหนด

กระบวนการขั้นตอนการดำเนินงาน มีดังนี้

การดำเนินการ

     ๑. ประชุมคณะกรรมการวางแผนงาน

     ๒. ขออนุมัติโครงการ

     ๓. แต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน

     ๔. ดำเนินการจัดกิจกรรม

          - ประชุม/อบรมนักเรียนแกนนำ

          - กิจกรรมห้องเรียนอริยะ
          -
กิจกรรมโครงงานโรงเรียน คุณธรรม 4 รับ
          -
กิจกรรมอื่นๆ ที่ส่งสนับสนุนโครงการโรงเรียนคุณธรรม (เช่น ศึกษาดูงาน)

      ๔. ประเมินผล รายงานผลโครงการ  

การนิเทศ/ประเมินผล

๑. การนิเทศติดตามจากคณะกรรมการโรงเรียน

๒.การนิเทศติดตามจากคณะกรรมการจากบริษัทเทเวศประกันภัย

๓.การนิเทศติดตามจากคณะกรรมการนิเทศระดับสำนักงานเขตพระนคร  

๔.การประเมินผลระดับโรงเรียน

๕.การประเมินผลจากบริษัทเทเวศประกันภัย

๖.การประเมินผลจากการจัดนิทรรศการโรงเรียนคุณธรรม

แนวทางการพัฒนาโครงการโรงเรียนคุณธรรมของโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม

กิจกรรม

กลุ่มเป้าหมาย

) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการผู้บริหาร

ผู้บริหารโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม

) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ ครู บุคลากรทางการศึกษา [แกนนำ]

ครูแกนนำโครงการโรงเรียนคุณธรรมโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม

) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ ครู บุคลากรทางการศึกษา

ครู บุคลากรทางการศึกษา
โรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม

) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ นักเรียน [แกนนำ]

แกนนำนักเรียนระดับชั้นประถมปลายโรงเรียนละ ๖ คน

[ชั้นละ ๒ คน หญิง ๑ คน ชาย ๑ คน]

) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ นักเรียน

นักเรียนระดับชั้นประถมปลายของโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม

) จัดอบรมเชิงปฏิบัติการ ผู้ปกครอง
และชุมชน

คณะกรรมการสถานศึกษาและผู้ปกครอง
ทุกโรงเรียนในเขตพระนคร

) ศึกษาดูงาน

ผู้บริหารและครูแกนนำโครงการโรงเรียนคุณธรรมโรงเรียน
วัดมกุฏกษัตริยาราม

) จัดเวทีถอดองค์ความรู้กระบวนการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรมระดับโรงเรียน

ผู้บริหาร ครู บุคลากรทางการศึกษานักเรียน ผู้ปกครอง

โรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม

) จัดเวทีถอดองค์ความรู้กระบวนการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรมระดับเขต

ผู้บริหารครู บุคลากรทางการศึกษา

ทุกโรงเรียนในเขตพระนคร

๑๐) จัดสัปดาห์คุณธรรมระดับโรงเรียน

ผู้บริหารครู บุคลากรทางการศึกษานักเรียน ผู้ปกครอง โรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม

๑๑) สมุดบันทึกความดี

ครู นักเรียน และผู้ปกครอง โรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม

๑๒) มุมคุณธรรม

ครู นักเรียน และผู้ปกครอง โรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม

๑๓) ติดตามประเมินผล

ผู้บริหาร ครู บุคลากรทางการศึกษานักเรียน ผู้ปกครอง

 โรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม


การขับเคลื่อนโครงการโรงเรียนคุณธรรมในสังกัดกรุงเทพมหานครในระยะ ๕ ปี สามารถแบ่งเป็นระยะได้ดังต่อไปนี้

องค์ความรู้ ปี ๑  (ปี ๒๕๕๘) นับเป็นก้าวแรกของการเริ่มต้นบ่มเพาะพฤติกรรมที่ดีงามด้วยกระบวนการ
มีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง มุ่งเน้นการปฏิบัติตามกิจกรรมส่งเสริมความดีที่นักเรียนคิด นักเรียนทำ นักเรียนนำเสนอ ภายใต้กระบวนการบริหารจัดการตามคุณธรรมเป้าหมาย โดยมีกิจกรรมส่งเสริมความดี กระบวนการทบทวนความคิด และสมุดบันทึกความดี เป็นเครื่องมือกำกับการทำกิจกรรมส่งเสริมความดี ที่สอดคล้องกับการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนอย่างสมดุล ทำให้สามารถเห็นพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกที่เปลี่ยนแปลงไปได้อย่างชัดเจน ผลการขับเคลื่อนในปีที่ ๑ ทำให้เกิดองค์ความรู้ที่เรียกว่า “รูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม” ได้รูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม (
Main Moral Model: ๓M) ๙ ขั้นตอน ของโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม เรียกว่า MAKUT MODEL โดยใช้องค์ความรู้ด้านมารยาท ที่ใช้รูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม “โตไปไม่โกง” ด้านรับผิดชอบ โดยมีรูปแบบการขับเคลื่อนการพัฒนาทักษะทางคิดแบบมีส่วนร่วม ที่ส่งผลให้เกิดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกในด้าน ๑) รับผิดชอบต่อตนเอง ๒) รับผิดชอบต่อบุคคล ๓) รับผิดชอบต่อโรงเรียน ๔) รับผิดชอบต่อชุมชน มีโครงงานโรงเรียนคุณธรรม ๔ รับ จำนวน ๔ โครงงาน ในปีแรก “มกุฏฯ รับผิดชอบต่อหน้าที่  คุณภาพดี  คือผลเชิงประจักษ์” เป็นการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรมของผู้เรียนและผู้สอน

องค์ความรู้ ปี ๒  (ปี ๒๕๕๙) มุ่งเน้นไปที่การนำรูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรมที่ค้นพบในปีที่ ๑ มาใช้เป็นแนวทางในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้เรียนอย่างยั่งยืน โดยคณะผู้บริหาร คณะครู นักเรียน ร่วมกันค้นหากระบวนการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียน “คุณธรรมเป้าหมาย” “พฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก” โดยมีกิจกรรมส่งเสริมความดี กระบวนการทบทวนความคิด และสมุดบันทึกความดี เป็นเครื่องมือกำกับการทำกิจกรรมส่งเสริมความดี ที่สอดคล้องกับการพัฒนาขีดสมรรถนะของผู้เรียนอย่างสมดุล ผลการขับเคลื่อนในปีที่ ๒ ทำให้เกิดองค์ความรู้ที่เรียกว่า กระบวนการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียน” ได้รูปแบบกระบวนการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ผู้เรียน (Moral identity model) ที่เรียกว่า MAKUT DESIGN เป็นรูปแบบการขับเคลื่อนการพัฒนาทักษะทางการคิดแบบมีส่วนร่วม (นักเรียนคิด ครูเสริม ผู้บริหารเติม สร้างเสริมวิถีประชาธิปไตย) และได้ดำเนินบ่มเพาะพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกในด้าน ความรับผิดชอบ ทั้ง ๔ รับ ๑) รับผิดชอบต่อตนเอง ๒) รับผิดชอบต่อบุคคล ๓) รับผิดชอบต่อโรงเรียน ๔) รับผิดชอบต่อชุมชน ด้วยโครงงานโรงเรียนคุณธรรม ๔ รับ อย่างต่อเนื่องในปีแรก และเกิดโครงงานโรงเรียคุณธรรม อีก ๔ โครงงาน รวมเป็น ๘ โครงงานโรงเรียนคุณธรรม

องค์ความรู้ ปี ๓ (ปี ๒๕๖๐) มุ่งเน้นไปที่การนำ “รูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม” และ “กระบวนการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียน” ที่ค้นพบในปีที่ ๒ มาใช้เป็นต้นทุนในการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรมสู่ความสมดุลและอย่างยั่งยืน ผลการขับเคลื่อนในปีที่ ๓ ทำให้เกิดองค์ความรู้ที่เรียกว่า “ศูนย์การเรียนรู้ โรงเรียนคุณธรรม (ต้นแบบ) ในสังกัดกรุงเทพมหานคร” ได้รูปแบบการขับเคลื่อนศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนคุณธรรม (ต้นแบบ) เขตพระนคร (Moral learning center model) ซึ่งเป็นพื้นที่ส่งเสริมการเรียนรู้ในการบ่มเพาะคุณธรรมและจริยธรรมของผู้เรียน ด้วยกระบวนการห้องเรียนอริยะ Moral  Quotient  Classroom (MQC) ตามหลักการพื้นฐาน “เรียนความรู้  หัดทำการงาน ทำความดี” ซึ่งแบ่งออกเป็น ๙ มุม และผู้เรียนปฏิตามแนวทางปฏิบัติตามโครงงานโรงเรียนคุณธรรม ๔ รับ เกิดเป็นวิถีธรรมวิธีทางของชาวมกุฏด้วยวิถีประชาธิปไตย

องค์ความรู้ ปีที่ ๔ และ องค์ความรู้ ปีที่ ๕ (ปีการศึกษา ๒๕๖๑-๒๕๖๒) ในการการศึกษา ๒๕๖๑ มุ่งเน้นในการบ่มเพาะคุณธรรม จริยธรรมของผู้เรียนโดยดำเนินการและพัฒนาโครงการโรงเรียนคุณธรรมอย่างต่อเนื่องเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้เป็นคนดี มีคุณธรรม จริยธรรม ผ่านกระบวนการเรียนรู้ตามแผนงาน โครงการ กิจกรรมส่งเสริมความดีในรูปแบบต่างๆ เช่น การจัดกิจกรรมมุมคุณธรรมด้วยกระบวนการห้องเรียนอริยะ  การดำเนินงานตามโครงงานคุณธรรมทั้ง ๔ รับ อย่างต่อเนื่อง ซึ่งทำให้เกิดการเรียนรู้ถึงการทำความดีเพื่อนำไปสู่การพัฒนาและปรับเปลี่ยนเป็นพฤติกรรมที่พึงประสงค์อย่างยั่งยืน ส่งผลให้เกิดเป็นคุณลักษณะของผู้เรียนที่เรียกว่า  ๕C MK KIDS ซึ่งเป็นคุณลักษณะที่ยั่งยืนที่เกิดกับผู้เรียนของโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม  



ผลจากการปฏิบัติ

โรงเรียนวัดมกุฏกษัริยารามได้ดำเนินการและพัฒนาโครงการโรงเรียนคุณธรรมอย่างต่อเนื่องเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้เป็นคนดี มีคุณธรรม จริยธรรม ผ่านกระบวนการเรียนรู้ตามแผนงาน/กิจกรรมส่งเสริมความดีในรูปแบบต่างๆ เช่น การจัดกิจกรรมมุมคุณธรรมด้วยกระบวนการห้องเรียนอริยะ        การดำเนินงานตามโครงงานคุณธรรมทั้ง ๔ รับ อย่างต่อเนื่อง ซึ่งทำให้เกิดการเรียนรู้ถึงการทำความดี เพื่อนำไปสู่การพัฒนาและปรับเปลี่ยนเป็นพฤติกรรมที่พึงประสงค์อย่างยั่งยืน ในการดำเนินโครงการโรงเรียนคุณธรรม พบว่า ผลการประเมิน 3 ส่วน ของนักเรียน ซึ่งประกอบด้วย 1) ผลการประเมินอัตลักษณ์ของผู้เรียน  2) ผลการประเมินเอกลักษณ์ของผู้เรียน  3) ผลการประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ มีผลการประเมินผ่านตามเกณฑ์ ที่กำหนดทุกคน คิดเป็นร้อยละ 100 สรุปได้ว่า นักเรียนมีคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมที่พึงประสงค์ตามที่สถานศึกษากำหนด และสอดคล้องกับ    วิสัยทัศน์ (ที่มาของข้อมูลจาก แบบบันทึกผลการพัฒนาคุณภาพผู้เรียน (ประจำชั้น)  ปพ. 5) 

การดำเนินงานของโครงการ/กิจกรรม

          R  เป็นไปตามแผนงาน

          *  ไม่เป็นไปตามแผนงาน เพราะ                                                                   

ผลสำเร็จของโครงการ/กิจกรรม

          R  บรรลุเป้าหมาย

          *  ไม่บรรลุเป้าหมาย  เพราะ                                                                       

ผลความสำเร็จโครงการ/กิจกรรม          คิดเป็นร้อยละ   100

ความพึงพอใจของผู้มีส่วนร่วม              คิดเป็นร้อยละ   94.17

ปัจจัยที่นำไปสู่ความสำเร็จ

ปัจจัยความสำเร็จที่เด่นชัดของโครงการฯ คือ รูปแบบดำเนินโครงการที่ยึดถือหลักการ ๔ ประการ ได้แก่

    ๑. การมีส่วนร่วม ได้แก่

๑.๑ ผู้บริหารโรงเรียน ให้การสนับสนุน ส่งเสริมให้กําลังใจ

๑.๒ ครูทุกคนให้ความร่วมมือ ร่วมใจอย่างเต็มที่ และเต็มใจ

๑.๓ นักเรียนให้ความร่วมมือ และมีความพร้อมในการจัดกิจกรรม

๑.๔ ผู้ปกครอง  ชุมชน  ชื่นชมยินดีและพึงพอใจ พร้อมให้การสนับสนุนกิจกรรมอย่างดียิ่ง

๒. การเป็นเจ้าของ

๓. การเป็นแบบอย่าง

๔. การเป็นวิถีชีวิต 


เอกสารเพิ่มเติม :[ดาวน์โหลดเอกสาร]