กระบวนการทำงาน
โรงเรียนปลอดขยะ (Zero Waste School) มีวัตถุประสงค์ เพื่อกระตุ้น
รณรงค์เสริมสร้างจิตสำนึกและความรู้ความเข้าใจของนักเรียนในการจัดการขยะในรูปแบบ 3R
คือ การลดใช้ (Reduce) การใช้ซ้ำ (Reuse)
และการนำมาผ่านกระบวนการเพื่อนำกลับมาใช้ใหม่ (Recycle) และส่งเสริมให้สถานศึกษา มีการจัดการขยะได้อย่างถูกต้อง
เพื่อมุ่งสู่การเป็นต้นแบบของโรงเรียนปลอดขยะ และสามารถนำไปขยายผลได้ต่อไปในอนาคต
เนื่องจากปัญหาเรื่องขยะและปัญหาสิ่งแวดล้อม
เป็นปัญหาที่สำคัญมากในปัจจุบันที่ส่งผลกระทบกับโรงเรียน และชุมชนเป็นอย่างมาก
ทางโรงเรียนเห็นความสำคัญของปัญหาดังกล่าว จึงทำโครงการธนาคารขยะขึ้นมา
เพื่อที่ครู นักเรียน ชุมชน ได้ตระหนักและเห็นความสำคัญในการช่วยกันแก้ปัญหาสิ่งแวดล้อม
และรู้จักการคัดแยกขยะรู้จักการนำขยะกลับมาใช้ประโยชน์ได้ใหม่ เพื่อลดปริมาณขยะรู้จักการเปลี่ยนขยะให้เป็นเงินรู้จักการประหยัดตามแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียง
ธนาคารขยะ ของโรงเรียนสุเหร่าซีรอ
(ราษฎร์สามัคคี) เริ่มต้นมาจากกิจกรรมกลุ่มเพื่อการเรียนรู้ซึ่งเกิดขึ้นในตอนปลายปีการศึกษา
เพื่อปรับปรุงสภาพแวดล้อมของโรงเรียนโรงเรียนสุเหร่าซีรอ (ราษฎร์สามัคคี)
ให้ดีขึ้น รวมไปถึงความสะอาดภายในโรงเรียน
ประกอบกับเพื่อจัดระเบียบการทำงานกลุ่มของนักเรียนให้เป็นระบบมากยิ่งขึ้น
มีการประเมินการทำงาน มีเจ้าหน้าที่รับผิดชอบ บุคลากรทุกคนทุกฝ่ายร่วมมือกัน
รวมไปถึงต้องการบูรณาการกับการเรียนการสอนอีกด้วย
สภาพทั่วไป
โรงเรียนสุเหร่าซีรอ(ราษฎร์สามัคคี)
เป็นโรงเรียนขนาดกลาง สังกัดสำนักงานเขตสะพานสูง กรุงเทพมหานคร ตั้งอยู่เลขที่ 3 ซอยราษฎร์พัฒนา
๒8 ถนนราษฎร์พัฒนา แขวงราษฎร์พัฒนา เขตสะพานสูง กรุงเทพมหานคร 10240 มีพื้นที่ 4 ไร่ 1 งาน 88
ตารางวา เปิดสอนในระดับชั้นอนุบาล –มัธยมศึกษาปีที่ 3
ปีการศึกษา 2563 มีนักเรียนทั้งสิ้นรวม ๗58
คน มีข้าราชการจำนวน 33 คน ฝ่ายบริหาร 3
คน ข้าราชการ 36 คน พี่เลี้ยงเด็ก 4 คน
พนักงานสถานที่ 2 คน แม่บ้าน 3 คน
มีอาคารเรียน 5 หลัง จำนวน ห้องเรียนทั้งหมด 31 ห้องเรียน ห้องพิเศษ 28 ห้อง
สภาพชุมชนรอบบริเวณโรงเรียนมีลักษณะกึ่งเมืองกึ่งชนบท
การเดินทางใช้รถสองแถวและจักรยานยนต์ซึ่งไม่สะดวกเท่าที่ควร มีประชากรประมาณ 2,000 คน สถานที่สำคัญบริเวณใกล้เคียงโรงเรียน ได้แก่ มัสยิดอัลยุสซรอ อาชีพหลักของชุมชน คือ
รับจ้างทั่วไป เนื่องจากประชากรส่วนใหญ่จบการศึกษาในระดับประถมศึกษา
นับถือศาสนาอิสลาม ประเพณี/ศิลปวัฒนธรรมท้องถิ่นที่เป็นที่รู้จักโดยทั่วไป คือ
ลิเกเรียบ
ผู้ปกครองส่วนใหญ่จบการศึกษาระดับประถมศึกษาปีที่
6 อาชีพหลัก คือ รับจ้างทั่วไป
คิดเป็นร้อยละ 80 ส่วนใหญ่นับถือศาสนาอิสลาม คิดเป็นร้อยละ 90
ฐานะทางเศรษฐกิจ/รายได้โดยเฉลี่ยต่อคนต่อปี
42,000 - 60,000 บาท จำนวนคนเฉลี่ยต่อครอบครัว
5 คน
โอกาสของโรงเรียน อยู่ใกล้แหล่งเรียนรู้ เช่น
วัดลาดบัวขาว มัสยิด บ้านทรงไทยโบราณ แหล่งผลิตกระเป๋า
โรงเรียนเกษตรทฤษฎีใหม่
ข้อจำกัดของโรงเรียน
นักเรียนมีความเสี่ยงต่อการพนันและยาเสพติด
ลักษณะสำคัญของวิธีหรือแนวทางปฏิบัติที่เป็นเลิศ
เป็นโครงการต่อเนื่องตลอดปีการศึกษา
ที่สอดคล้องกับมาตรฐานการศึกษาที่ ๑ ด้านคุณภาพผู้เรียน
ที่ส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ปลูกจิตสำนึก สร้างวินัยให้นักเรียน มาตรฐานที่
๒ การบวนการบริหารจัดการด้านสภาพแวดล้อมทางกายภาพที่เอื้อต่อการจัดการเรียนรู้อย่างมีคุณภาพ ตามแนวคิดบันได ๖
วัตถุประสงค์ของวิธีหรือแนวทางปฏิบัติที่เป็นเลิศ
1. เพื่อส่งเสริมและสนับสนุนให้นักเรียน ครู
บุคลากรของโรงเรียน และชุมชนมีความรู้ ความเข้าใจเกี่ยวกับการลด การคัดแยกขยะ
และการนำขยะกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่
2. เพื่อให้นักเรียน ครู และบุคลากรของโรงเรียน
เกิดทักษะการคิดแก้ปัญหาสามารถปฏิบัติในเรื่องการลด การคัดแยก และการนำกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่
ตามแนวคิดบันได ๖ ส
3. เพื่อปลูกจิตสำนึกให้นักเรียน ครู
บุคลากรของโรงเรียนเห็นความสำคัญของขยะ และช่วยกันอนุรักษ์รักษาสิ่งแวดล้อม
เป้าหมาย
ตัวชี้วัดเชิงปริมาณ
ครูและบุคลากรในโรงเรียน ๔5 คน
และนักเรียนระดับชั้นอนุบาล - มัธยมศึกษาปีที่
๓ จำนวน 758 คน
เข้าร่วมกิจกรรมตามโครงการ
ตัวชี้วัดเชิงคุณภาพ
ตัวบ่งชี้ความสำเร็จของโครงการ ร้อยละ ๙๐ ของครู
บุคลากร และนักเรียน ในโรงเรียนสุเหร่าซีรอ (ราษฎร์สามัคคี)
ตระหนักถึงความสำคัญของการลด การคัดแยก และการนำขยะกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่ และนำมาใช้ในชีวิตประจำวันรวมทั้งให้ความร่วมมือในกิจกรรมจากโครงการโรงเรียนปลอดขยะ
ที่โรงเรียนจัดทำขึ้น
2. ลำดับขั้นตอนการดำเนินกิจกรรมพัฒนา Flow Chart (แผนภูมิ) ของวิธีหรือแนวทางปฏิบัติที่เป็นเลิศ
การดำเนินการจัดโครงงาน
เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียนตามมาตรฐานการศึกษาที่ ๑ ด้านคุณภาพผู้เรียน
ที่ส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ปลูกจิตสำนึก สร้างวินัยให้นักเรียน มาตรฐานที่
๒
การบวนการบริหารจัดการด้านสภาพแวดล้อมทางกายภาพที่เอื้อต่อการจัดการเรียนรู้อย่างมีคุณภาพ ใช้วิธี System
Appoach และทุกขั้นตอนจะควบคุมโดยวงจรคุณภาพ PDCA ดังนี้
|
ขั้นที่
4 ตรวจสอบและปรับปรุงการดำเนินงาน ครูผู้ดำเนินกิจกรรมศึกษาปัญหาที่เกิดขึ้นจากการจัดกิจกรรม
เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน
และดำเนินการแก้ไขปัญหา Input
|
|||||||||||
กระบวนการ/ขั้นตอนการดำเนินการวิธีหรือแนวทางการปฏิบัติที่เป็นเลิศ
ขั้นที่ 1 สร้างองค์ความรู้
จัดอบรมให้ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับการจัดกิจกรรมและโครงการแก่ครูผู้ดำเนินกิจกรรมทีเกี่ยวเนื่องกับโครงการ โดยมุ่งเน้นให้ครูผู้รับการอบรมเข้าใจกระบวนการทำกิจกรรมและโครงการ การประเมินกิจกรรมและโครงการ และถ่ายทอดกระบวนการและวิธีการเขียนรายงานกิจกรรมและโครงการ ที่ถูกต้องสู่นักเรียนได้
ขั้นที่ 2 วางแผนการดำเนินงาน
ครูผู้ดำเนินกิจกรรมศึกษา เอกสาร เพื่อวางแผนการจัดกิจกรรมการโครงงานต่างๆ ที่เกี่ยวเนื่อง เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ที่สอดคล้องกับเนื้อหาสาระตามที่หลักสูตรกำหนด
ขั้นที่ 3 จัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบโครงงาน เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน
ครูจัดกิจกรรมและโครงการ เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ตามแผนที่วางไว้ โดยจัดกิจกรรมให้กับนักเรียนตามแนวคิดบันได ๖ ส ดังนี้
บันได ส ที่ 1 ขั้นสะสมความรู้
บันได ส ที่ 2 ขั้นสร้างความสนใจ
บันได ส ที่ 3 ขั้นสามัคคีรวมใจ
บันได ส ที่ 4 ขั้นแสวงหาความรู้
บันได ส ที่ 5 ขั้นสรุปสิ่งที่เรียนรู้
บันได ส ที่ 6 ขั้นเสนอผลงาน
ขั้นตอนการดำเนินกิจกรรมของบันไดแต่ละขั้น เป็นดังนี้
บันได ส ที่ 1 ขั้นสะสมความรู้
ครูจัดกิจกรรมให้ความรู้แก่นักเรียนเกี่ยวกับความหมายของกิจกรรม ประเภทของกิจกรรม และขั้นตอนการทำกิจกรรม ซึ่งประกอบด้วย การหาหัวข้อกิจกรรม การวางแผนในการทำกิจกรรม การลงมือทำกิจกรรม และสรุปผลการปฏิบัติงาน
บันได ส ที่ 2 ขั้นสร้างความสนใจ
ครูกระตุ้นให้นักเรียนเห็นความสำคัญและประโยชน์ชองการทำกิจกรรม
บันได ส ที่ 3 ขั้นสามัคคีรวมใจ
ครูให้นักเรียนลงมือทำกิจกรรมร่วมกัน
บันได ส ที่ 4 ขั้นแสวงหาความรู้
เป็นขั้นตอนที่นักเรียนต้องลงมือปฏิบัติกิจกรรม โดยสามารถขอคำปรึกษาจากครูเมื่อมีข้อสงสัยหรือเมื่อเกิดปัญหาได้
บันได ส ที่ 5 ขั้นสรุปสิ่งที่เรียนรู้
ครูผู้จัดกิจกรรมสรุป จัดทำเป็นรูปเล่ม
บันได ส ที่ 6 ขั้นเสนอผลงาน
ส่งผลการดำเนินกิจกรรม เพื่อให้ผู้อื่นได้เรียนรู้ และชมผลงาน
ขั้นที่ 4 ตรวจสอบและปรับปรุงการดำเนินงาน
ครูศึกษาปัญหาที่เกิดขึ้นจากการจัดกิจกรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน และดำเนินการแก้ไขปัญหา
ขั้นที่ 5 ประเมินผล
ประเมินผล การจัดกิจกรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน
โรงเรียนสุเหร่าซีรอ (ราษฎร์สามัคคี) มีการจัดกิจกรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียนตามมาตรฐานการศึกษาที่ ๑ ด้านคุณภาพผู้เรียน ที่ส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ปลูกจิตสำนึก สร้างวินัยให้นักเรียน มาตรฐานที่ ๒ การบวนการบริหารจัดการด้านสภาพแวดล้อมทางกายภาพที่เอื้อต่อการจัดการเรียนรู้อย่างมีคุณภาพ ใช้วิธี System Appoach และทุกขั้นตอนจะควบคุมโดยวงจรคุณภาพ PDCA จากการดำเนินงานการจัดกิจกรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพผู้เรียน ทำให้เกิดผลงาน ที่มีความโดดเด่น ผลการดำเนินงานโครงการโรงเรียนปลอดขยะ ปีการศึกษา ๒๕๖3 บรรลุตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ คิดเป็นร้อยละ ๙๖.๐๒ อยู่ในระดับยอดเยี่ยม ซึ่งสมควรดำเนินโครงการต่อไปและควรพัฒนาโครงการให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น
4. บทเรียนที่ได้รับ
1. การทำงานเป็นทีม การมีส่วนร่วมรับผิดชอบในการปฏิบัติงานของผู้บริหาร
ครูและบุคลากรที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย
ทำให้การดำเนินกิจกรรมประสบผลสำเร็จและได้ผลงานที่มีคุณภาพ
2. การปฏิบัติงานที่มีระบบ มีแนวปฏิบัติที่ชัดเจน
และได้รับการสนับสนุนจากผู้บริหาร ครูและบุคลากรที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย
ส่งผลให้กิจกรรมบรรลุผลสำเร็จตามวัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้
5. ปัจจัยความสำเร็จ
ปัจจัยด้านนักเรียน
1. นักเรียนมีความพร้อมและมีความกระตือรือร้นในการร่วมกิจกรรม
2. นักเรียนให้ความร่วมมือในการทำกิจกรรมและมีความรับผิดชอบในการทำงาน
ปัจจัยด้านครูผู้สอน
1. ครูผู้สอนทุกคนในโรงเรียน มีความพร้อมในการเรียนรู้และลงมือปฏิบัติ
2. ครูผู้สอนทุกคนช่วยเหลือกัน แลกเปลี่ยนเรียนรู้ข้อมูลในการจัดกิจกรรม
3. ครูและบุคลากรที่เกี่ยวข้องทุกฝ่าย ทำงานเป็นทีม
และรับผิดชอบในการปฏิบัติงานในส่วนที่ตนได้รับมอบหมายอย่างเต็มความสามารถ
ปัจจัยด้านผู้บริหาร
1. ผู้บริหารให้ความสำคัญและสนับสนุนการดำเนินงานในกิจกรรม
2. โรงเรียนมีความพร้อมของอุปกรณ์ และเทคโนโลยีสารสนเทศต่างๆ
ปัจจัยด้านผู้ปกครอง
ผู้ปกครองให้ความสำคัญและสนับสนุนการทำกิจกรรม
6. การเผยแพร่/การได้รับการยอมรับ
และ/หรือรางวัลที่ได้รับ
-