ยุทธศาสตร์ที่ ๑            พัฒนาผู้เรียนให้มีคุณธรรม นำความรู้ มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์

ชื่อโครงการ                คุณธรรมในสถานศึกษา

ผู้รับผิดชอบ                โรงเรียนวัดหลักสี่ (ทองใบทิวารีวิทยา)สำนักงานเขตหลักสี่  กรุงเทพมหานคร

ปีการศึกษา                ๒๕๖๓

๑.  หลักการและเหตุผล

          โรงเรียนเป็นสถาบันการศึกษาที่สำคัญยิ่งในการมีส่วนส่งเสริมและปลูกฝังค่านิยมด้านคุณธรรมซึ่งมีความสำคัญอย่างมากสำหรับเยาวชน  จะเห็นได้จากคำขวัญกระทรวงศึกษาธิการว่า “คุณธรรมนำความรู้”คุณธรรมจึงเป็นหน้าที่อันศักดิ์สิทธิ์ที่ทุกภาคส่วนของสังคมจะต้องเร่งรัดดำเนินการ  อันจะเป็นพื้นฐานในการปฏิบัติตนให้นักเรียนมีคุณธรรม สำนึกความเป็นไทย มีความรู้ ความเข้าใจในเรื่องวิถีชีวิตการปกครองแบบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข  เพราะเยาวชนทุกคนมีโอกาสที่จะรับผิดชอบสังคมและบ้านเมืองในอนาคตการเสริมสร้างคุณธรรมนั้น  จะต้องประกอบด้วยหลักการ ๒ ประการ  คือ ปัญญาและ ศรัทธา โครงการเสริมสร้างคุณธรรมในชั้นเรียนจำเป็นต้องใช้กระบวนการ 3Cประกอบด้วยกระบวนการ ๓ ขั้นตอน  ได้แก่ ๑. ก่อกำเนิด (Conception)  คือ  การให้ความรู้เพื่อเป็นกรอบแนวคิดแก่นักเรียนได้รู้ว่าอะไรพึงกระทำ  อะไรพึงละเว้น  พร้อมทั้งยกตัวอย่างเรื่องขัดแย้งเชิงคุณธรรมและหลักการตัดสินใจตามแนวคิดคุณธรรมเชิงสัมพัทธ์  ๒. เกิดวิจารณ์ (Conference)  คือ  การประชุมปรึกษาหารือในกิจกรรมหน้าเสาธงว่าการกระทำของแต่ละคนส่งผลกระทบต่อส่วนรวมอย่างไร  พร้อมทั้งยกตัวอย่างเรื่องความขัดแย้งเชิงคุณธรรมให้นักเรียนได้อภิปราย  ๓. การกำหนด (Constract) คือ การสร้างสัญญาที่นักเรียนร่วมกันกำหนด เพื่อประโยชน์ของส่วนรวมในระดับห้องเรียนและในระดับโรงเรียน  ซึ่งครูประจำชั้นจะทำหน้าที่เป็นที่ปรึกษาและนำผลการปฏิบัติกลับไปสู่การวิจารณ์

          โรงเรียนวัดหลักสี่(ทองใบทิวารีวิยา)ได้จัดทำโครงการคุณธรรมในสถานศึกษาขึ้น ด้วยตระหนักถึงความสำคัญของการปลูกฝังพฤติกรรมในด้านการเสริมสร้างคุณธรรมดังกล่าว  เพื่อให้นักเรียนเกิดปัญญาและศรัทธาสิ่งใดที่กระทำและสิ่งใดที่ละเว้นและมีความรับผิดชอบต่อสังคมและบ้านเมือง  เพื่อประโยชน์สุขของสังคมส่วนรวม

๒.  วัตถุประสงค์ของโครงการ

          ๒.๑  นักเรียนเกิดปัญญาและมีคุณธรรมเชิงสัมพัทธ์

          ๒.๒  นักเรียนมีความรู้ด้านคุณธรรมเชิงสัมพัทธ์ทุกคน

          ๒.๓  นักเรียนมีความศรัทธาและมีความเชื่อมั่นในการปฏิบัติตามเหตุผลและคุณธรรมเชิงสัมพัทธ์

๓.  เป้าหมาย

          ๓.๑  ด้านปริมาณ

          นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ – ๖

          ๓.๒  ด้านคุณภาพ

          นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ ๑ – ๖มุ่งมั่นที่จะสร้างประโยชน์เพื่อส่วนรวม  ไม่สร้างความเดือดร้อนให้ส่วนรวม

๔.  ลักษณะโครงการ

          เป็นโครงการต่อเนื่องตามแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษา ปีการศึกษา ๒๕๖๐ – ๒๕๖๔  ยุทธศาสตร์ที่ ๑

พัฒนาผู้เรียนให้มีคุณธรรม นำความรู้ มีคุณลักษณะที่พึงประสงค์และแผนปฏิบัติราชการประจำปี  2561

๕.  แนวทางการดำเนินงาน

          ๕.๑  ประชุมคณะกรรมการเพื่อวางแผนดำเนินงาน

          ๕.๒  จัดทำโครงการคุณธรรมในสถานศึกษา

          ๕.๓  เสนอผู้อำนวยการสถานศึกษาเพื่ออนุมัติโครงการคุณธรรมในสถานศึกษา

          ๕.๔  ประชุมชี้แจง  สร้างความตระหนักให้บุคลากรทุกคน

          ๕.๕  จัดทำคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการรับผิดชอบโครงการคุณธรรมในสถานศึกษา

          ๕.๖  ดำเนินงานกิจกรรมตามแผนปฏิทินปฏิบัติงาน ดังนี้

                    ๕.๖.๑  กิจกรรมอบรมแกนนำคุณธรรม

                    ๕.๖.๒  กิจกรรมคุณธรรมในชั้นเรียน

                    ๕.๖.๓  กิจกรรมคุณธรรมในครอบครัว

                    ๕.๖.๔  กิจกรรมค่ายคุณธรรม

                    ๕.๖.๕  กิจกรรมเสริมสร้างศักยภาพผู้เรียนด้านคุณธรรม(คุณธรรมหน้าเสาธง)

                    ๕.๖.๖  กิจกรรมขยายเครือข่ายคุณธรรมสู่ภายนอก

                    ๕.๖.๗  กิจกรรมประเมินการคิดวิเคราะห์คุณธรรม

                    ๕.๖.๗  กิจกรรมสถานศึกษาเป็นแหล่งเรียนรู้ศึกษาดูงานด้านคุณธรรม

          ๕.๗  ตรวจสอบ ติดตามผลการดำเนินงานและประเมินผล

          ๕.๘  สรุปผลการดำเนินโครงการเพื่อวางแผนพัฒนาในครั้งต่อไป

          ๕.๙  รายงานสรุปผลการดำเนินโครงการและจัดทำรูปเล่มเสนอต่อฝ่ายผู้บริหาร

๖. ระยะเวลาการดำเนินงาน

          เดือนพฤษภาคม ๒๕๖๓– เดือนมีนาคม ๒๕๖๔  ณ  โรงเรียนวัดหลักสี่(ทองใบทิวารีวิทยา)

๗. ค่าใช้จ่าย(งบประมาณ)

          จากค่าเงินบำรุงการศึกษา 

๘. ปัญหาและอุปสรรค

          -

๙. ผลที่คาดว่าจะได้รับ

          ๙.๑  เสริมสร้างคุณธรรมให้นักเรียนโรงเรียนวัดหลักสี่ (ทองใบทิวารีวิทยา)

          ๙.๒  สนองพระบรมราโชวาทเรื่อง  “รู้ รัก สามัคคี”  เนื่องจากการคิดถึงส่วนรวมตลอดเวลาย่อมก่อให้เกิดความสามัคคี

          ๙.๓  ส่งเสริมอุดมการณ์เรื่อง  “เกิดมาต้องตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน”  เนื่องจากเมื่อคิดถึงส่วนรวมระดับประเทศ  ก็จะมุ่งมั่นที่จะประพฤติปฏิบัติตนเพื่อประโยชน์ของประเทศอยู่เสมอ  ซึ่งเป็นการตอบแทนบุญคุณแผ่นดิน

๑๐. การติดตามและประเมินผลโครงการ

          ๑๐.๑ เครื่องมือวัด

                   - แบบประเมินคุณภาพโครงการคุณธรรมในสถานศึกษา

          ๑๐.๒ การประเมินผล

                   - ระดับคะแนนการตอบแบบสอบถาม

                   - การปฏิบัติตามคุณธรรมเชิงสัมพัทธ์ในชีวิตประจำวัน

ผลสำเร็จและประโยชน์ที่ได้รับ ของการดำเนินงานที่เกิดจากการนำไปใช้คุณค่าของผลงานหรือนวัตกรรมที่ส่งผลต่อการพัฒนา ดังนี้ 

                    ๑  ด้านนักเรียน นักเรียนมีคุณลักษณะที่พึงประสงค์ คิดเป็นร้อยละ 90 นักเรียนมีวินัย  ซื่อสัตย์ จิตอาสา   นักเรียนสามารถวิเคราะห์แยกแยะระดับของการกระทำ ดีปกติ ชั่วได้ รับปรุงจากการทำแบบทดสอบวิเคราะห์คุณธรรมทั้งโรงเรียน นักเรียนแกนนำสามารถจัดกิจกรรมค่ายคุณธรรมและเป็นวิทยากรให้ความรู้กับโรงเรียนในเครือข่ายและผู้บริหาร ครูที่มาศึกษาดูงาน  ทำให้นักเรียนเกิดทักษะการคิดวิเคราะห์ คิดสร้างสรรค์ มีทักษะชีวิต ทักษะทางสังคม และมีภาวะผู้นำและความรับผิดชอบ

                    ๒ ด้านครู  ครูมีความรู้ความเข้าใจและนำไปใช้ในการพัฒนาการเรียนการสอน มีทักษะกระบวนการเสริมสร้างคุณธรรม โดยสร้างสถานการณ์คุณธรรมให้นักเรียนวิเคราะห์ในการจัดการเรียนการสอนทุกแผนการสอน  และเพิ่มเนื้อหาสาระ และตัวชี้วัด ในหลักสูตรสถานศึกษา สาระหน้าที่พลเมือง ครูทุกคนจัดการเรียนการสอน จัดทำแผนการสอนด้านคุณธรรมและบันทึกผลสู่บันทึกหลังสอน  จากผลการรายงานกิจกรรม

คุณธรรม แสดงให้เห็นว่าครูมีทักษะในการส่งเสริมการคิดวิเคราะห์ให้กับนักเรียนทุกชั่วโมง ซึ่งสอดคล้องกับอัตลักษณ์ของสถานศึกษา  “นักเรียนสามารถวิเคราะห์แยกแยะระดับของการกระทำ ดี ชั่ว ปกติได้” และส่งผลต่อทักษะที่เกิดขึ้นในศตวรรษที่ 21

                    ๓ ด้านสถานศึกษา  เป็นสถานศึกษาต้นแบบของ กรมส่งเสริมการปกครองส่วนท้องถิ่น มหาดไทยและ มูลนิธิรัฐบุรุษ พลเอกเปรมติณสูลานนท์  ทำให้มีหน่วยงานภายนอกด้านการศึกษาเข้ามาศึกษาดูงานด้านคุณธรรมอย่างต่อเนื่อง และผู้บริหารสถานศึกษา เป็นวิทยากรให้การอบรม เนื่องจากนวตกรรม ที่เกิดขึ้นในการพัฒนาคุณธรรม เกิดจากการบริหารโดยใช้เทคนิค PLC ทำให้ประสบความสำเร็จในการทำงานและเป็นผลให้โรงเรียนสะอาด  มีความสวยงาม เป็นที่ยอมรับของชุมชน และหน่วยงานที่มาศึกษาดูงาน และมีผลทำให้การเรียนของนักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ที่สูงขึ้น ทำให้มีผลคะแนนโอเนตสูงกว่าระดับประเทศ ทุกกลุ่มสาระ  เป็นระยะเวลา 3 ปีซ้อน

                    ๔ ระบบเครือข่ายความร่วมมือทำให้เกิดผลสำเร็จ จากการบริหารจัดการ ทำให้เกิดเครือข่ายความร่วมมือเป็นจำนวนมาก  ได้แก่  โรงเรียนนานาชาติฮาโรว์  , มูลนิธิรัฐบุรุษพลเอกเปรม ติณสูลานนท์ , บริษัทเบญจจินดา , มหาวิทยาลัยราชภัฎพระนคร , มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิต , วัดหลักสี่ , วัดดอนเมือง , วัดเวฬุวนาราม , โรงแรมไมด้า , โรงแรมมิราเคิล , สถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส , มูลนิธิสร้างสรรค์เด็ก ,มูลนิธิตัณฑเทศ , เสถียรธรรมสถาน , ศูนย์บริการสาธารณสุข 53 เป็นต้น

๕ องค์ความรู้ นวัตกรรมและบทเรียนที่เกิดจากการดำเนินงาน

                             ๑) นักเรียนวิเคราะห์ แยกแยะระดับของการกระทำ สามารถเปรียบเทียบระดับของการกระทำได้ว่า สิ่งใดควรทำสิ่งใดไม่ควร  การทำความดี คือการทำเพื่อผู้อื่นและส่วนรวม การทำความดีดูที่เจตนาไม่ได้ดูที่ผลของการกระทำ

                             ๒) การสอดแทรกสถานการณ์คุณธรรมในกระบวนการจัดการเรียนรู้ ของครูทุกกลุ่มสาระ และส่งเสริมให้นักเรียนสะท้อนความคิดและวิเคราะห์ เพื่อปลูกฝังหลักการพื้นฐานของคุณธรรม

                             ๓) การใช้กิจกรรมพัฒนาผู้เรียนบูรณาลงสู่กิจกรรม เพื่อพัฒนานักเรียนแกนนำในแต่ละกิจกรรม เพื่อนำความรู้ไปพัฒนาสื่อต่างๆ ในแต่ละกิจกรรมให้กับเพื่อนักเรียนทุกระดับชั้น