สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร
Department of Education
ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC)
โรงเรียนเสนานิคม
กระบวนการพัฒนา

1. กระบวนการ/วิธีการดำเนินงานในอดีต

จากพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 3) พุทธศักราช 2553 มาตรา 10 ที่ระบุว่า การจัดการศึกษาต้องจัดให้บุคคลมีสิทธิและโอกาสเสมอกัน ในการรับการศึกษาขั้นพื้นฐานไม่น้อยกว่าสิบสองปีที่รัฐต้องจัดให้อย่างทั่วถึงและมีคุณภาพ โดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย  มาตรา 22    ระบุถึงหลักการจัดการศึกษาว่า ผู้เรียนทุกคนสามารถเรียนรู้และพัฒนาตนเองได้  ต้องจัดการศึกษาที่พัฒนาผู้เรียนตามธรรมชาติและเต็มศักยภาพ จากหลักการสำคัญดังกล่าวครูผู้สอนมีบทบาทสำคัญในการแสวงหาวิธีการที่จะช่วยให้นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้ตามเจตนารมณ์ของพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ แนวทางในการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนที่ได้รับความนิยมและกล่าวได้ว่าเป็นรูปแบบการพัฒนาทางวิชาชีพที่ประสบผลสำเร็จในประเทศต่าง ๆ คือ Professional Learning Community (PLC)  ซึ่งเป็นการรวมใจ รวมพลังความร่วมมือระหว่างผู้บริหาร คณะครู นักเรียน และองค์กรทางวิชาชีพ เพื่อพัฒนาการเรียนรู้ของผู้เรียนเป็นสำคัญ  จากผลการวิจัยที่ยืนยันว่าการดำเนินการในรูปแบบ PLC นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงเชิงคุณภาพทั้งด้านวิชาชีพและผลสัมฤทธิ์ของนักเรียน อีกทั้งกระทรวงศึกษาธิการ มีแนวทางส่งเสริมให้มีการอบรม PLC (Professional Learning Community) หรือ “ชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ” ให้กับครูและผู้บริหารสถานศึกษาทั่วประเทศ  ซึ่งแนวคิดของการอบรม PLC คือ การนำคนมาอยู่รวมกัน เกิดการเรียนรู้ และแบ่งปันความรู้กัน ระหว่างสมาชิกในองค์กร นำไปสู่การสะท้อนความคิดในด้านต่าง ๆ ที่จะเป็นแนวทางการพัฒนาผู้เรียน

โรงเรียนเสนานิคมตระหนักถึงความสำคัญดังกล่าว และมีความมุ่งหมายที่จะใช้กระบวนการ PLC ในการขับเคลื่อนการพัฒนาครูสู่การยกระดับคุณภาพผู้เรียน  จึงได้ดำเนินโครงการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) ในปีการศึกษา 2561

สภาพทั่วไป

โรงเรียนเสนานิคม จัดการเรียนการสอนตั้งแต่อนุบาล ถึง ชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น มีนักเรียนรวมทั้งสิ้น 1,216  คน ครู 62 คน ผู้บริหาร 3 คน จากรายงานผลการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติขั้นพื้นฐาน     (O-NET) ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 และชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ปีการศึกษา 2560 พบว่า โรงเรียนเสนานิคม      มีคะแนนเฉลี่ยต่ำกว่าระดับประเทศ และต่ำกว่าระดับสังกัด อยู่บางกลุ่มสาระการเรียนรู้  ซึ่งผลดังกล่าวข้างต้นทำให้ไม่เป็นไปตามเกณฑ์ที่สถานศึกษากำหนด  คณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ผู้บริหาร ครูและผู้ปกครองจึงร่วมกันวางแผนพัฒนาคุณภาพการศึกษาและกำหนดโครงการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) เพื่อพัฒนาครูและบุคลากรในการเตรียมการและพัฒนาคุณภาพผู้เรียนให้มีความพร้อมรับการทดสอบทางการศึกษาระดับชาติ (O-NET) 


ลักษณะสำคัญของวิธีหรือแนวทางปฏิบัติที่เป็นเลิศ

โครงการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ  หรือ PLC คือ การรวมตัว รวมใจ รวมพลัง ของคณะผู้บริหาร ครูและนักเรียนในโรงเรียนเพื่อพัฒนาคุณภาพในด้านการจัดการศึกษาที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ    เรียนรู้ร่วมกัน   นําสิ่งที่เรียนรู้ไปประยุกต์ใช้อย่างสร้างสรรค์ ทั้งนี้การใช้กระบวนการดังกล่าวเป็นแรงผลักดันที่ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงโดยการใช้ผลสะท้อนกลับจากครูผู้สอนเพื่อทำให้ครูมองเห็นสิ่งที่ควรปรับปรุง เปลี่ยนแปลง และพัฒนาการจัดการเรียนรู้ของตนเอง เพื่อให้บรรลุมาตรฐานการเรียนรู้ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พุทธศักราช 2551 สอดคล้องกับความต้องการของผู้เรียน และยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนให้สูงขึ้น


วัตถุประสงค์ของวิธีหรือแนวทางปฏิบัติที่เป็นเลิศ

1. เพื่อพัฒนาศักยภาพครู และบุคลากรโรงเรียนเสนานิคมให้การจัดการศึกษาที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ

ให้มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (Professional Learning Community; PLC)

          2. เพื่อยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและยกระดับผลการทดสอบระดับชาติ O-NET ของนักเรียน

โรงเรียนเสนานิคมให้สูงขึ้น

3. เพื่อจัดกระบวนการ การจัดการความรู้ด้านการจัดการศึกษาที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญของ

ครู และบุคลากรทางการศึกษา อย่างต่อเนื่องอันจะก่อให้เกิดชุมชนแห่งการเรียนรู้ของผู้เรียน (Professional Learning Community; PLC) 


เป้าหมาย 

          ด้านปริมาณ    

- ครูและบุคลากรร้อยละ 80 มีส่วนร่วมในการดำเนินโครงการสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ

ด้านคุณภาพ    

- ครูมีความรู้และสามารถพัฒนาทักษะการประเมินตนเอง  และการร่วมมือแบบรวมพลังของครูทุกคนเพื่อปรับปรุงและพัฒนาการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการ  PLC

- ครูสามารถยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและยกระดับผลการทดสอบระดับชาติ O-NET ของนักเรียนโรงเรียนเสนานิคมให้สูงขึ้น  


2. ลำดับขั้นตอนการดำเนินกิจกรรมพัฒนา Flow Chart (แผนภูมิ) ของวิธีหรือแนวทางปฏิบัติที่เป็นเลิศ 

๑. กิจกรรมนี้ดำเนินงานโดยงานบริหารวิชาการ โดยได้รับความร่วมมือจากครูและบุคลากรทุกฝ่ายในโรงเรียน

2. ระยะเวลาการดำเนินงาน

- ตลอดปีการศึกษา 2561                                                           

3. ขั้นตอนในการปฏิบัติดังนี้

๑. ประชุมปรึกษาหารือ  ผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายเพื่อกำหนดรายละเอียดในการดำเนินโครงการ

๒. เสนอขออนุมัติโครงการและจัดทำคำสั่งแต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน

๓. นำคณะครูและบุคลากรเข้าร่วมประชุมเชิงปฏิบัติการการสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ      ณ มูลนิธิศักดิ์พรทรัพย์  ระหว่างวันที่ 2-3 มิถุนายน 2561

๔. จัดทำแผนและปฏิทิน Lesson Study  For Learning Community (LSLC) : วงจรที่ 1 - 3  Coaching  and  Mentoring  ครั้งที่ 1 - 3

๕. ประชุมคณะกรรมการดำเนินงาน เพื่อมอบหมายหน้าที่ความรับผิดชอบ

6. ครูและบุคลากรดำเนินกิจกรรมตามแผน โดยจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้แบบ  5 STEPS และดำเนินกิจกรรมการสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ 3 ขั้นตอน  ได้แก่ PLAN  DO และ SEE

โดยการสนับสนุนจากวิทยากร  อาจารย์จากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย  และทีมงานจากโรงเรียนสาธิตพัฒนา

7. ผู้บริหารสถานศึกษาประสานงานเพื่อกำกับ ติดตามผลการดำเนินกิจกรรมอย่างต่อเนื่อง

8. คณะกรรมการผู้รับผิดชอบโครงการสรุปผลการดำเนินงานรายงานต่อผู้บริหารสถานศึกษา


ผลจากการปฏิบัติ

3.  ผลการดำเนินการ

 ระบุผลการดำเนินงานตามเป้าหมาย-ตัวชี้วัดที่กำหนดทั้งเชิงปริมาณ และ/หรือคุณภาพ

          ด้านปริมาณ    

- ครูและบุคลากรร้อยละ 95 มีส่วนร่วมในการดำเนินโครงการสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ

ด้านคุณภาพ    

- ครูมีความรู้และสามารถพัฒนาทักษะการประเมินตนเอง  และการร่วมมือแบบรวมพลังของครูทุกคนเพื่อปรับปรุงและพัฒนาการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการ  PLC ได้

- ครูสามารถยกระดับผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและยกระดับผลการทดสอบระดับชาติ O-NET ของนักเรียนโรงเรียนเสนานิคมให้สูงขึ้นได้จริง

 

 เมื่อดำเนินการตามขั้นตอนของ Best Practice แล้ว ส่งผลต่อโรงเรียนอย่างไร

-  โรงเรียนมีผลการประเมิน (O-NET) ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6  สูงกว่าค่าเฉลี่ยของสังกัด 2 วิชาและสูงกว่าค่าเฉลี่ยของระดับประเทศ 3 วิชา และสูงกว่าปีการศึกษา 2560


ชั้นประถมศึกษาปีที่ 6 ปีการศึกษา 2561


ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ปีการศึกษา 2561

วิชา

โรงเรียนเสนานิคม

ระดับสังกัดสำนักการศึกษา

ระดับประเทศ

ผลการเปรียบเทียบระหว่าง รร.เสนานิคม กับระดับ

สังกัดสำนักการศึกษา

ประเทศ

ภาษาไทย

56.95

57.71

55.90

-0.76

+1.05

คณิตศาสตร์

35.37

37.43

37.50

-2.06

-2.13

วิทยาศาสตร์

45.71

40.17

39.93

+5.54

+5.78

ภาษาอังกฤษ

44.92

41.11

39.24

+3.81

+5.68

วิชา

โรงเรียนเสนานิคม

ระดับสังกัดสำนักการศึกษา

ระดับประเทศ

ผลการเปรียบเทียบระหว่าง รร.เสนานิคมกับระดับ

สังกัดสำนักการศึกษา

ประเทศ

ภาษาไทย

55.72

52.37

54.42

+ 3.35

+ 1.30

คณิตศาสตร์

28.53

26.45

30.04

+ 2.08

-1.51

วิทยาศาสตร์

36.17

33.54

36.10

+ 2.63

+ 0.07

ภาษาอังกฤษ

29.13

26.76

29.45

+ 2.37

-0.32

-           

4. บทเรียนที่ได้รับ

1. ครูและบุคลากรมีความรู้ความเข้าใจรูปแบบการสร้างชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ

2. ครูสามารถพัฒนาทักษะการประเมินตนเอง  และการร่วมมือแบบรวมพลังของครูทุกคนเพื่อปรับปรุงและพัฒนาการจัดการเรียนรู้ด้วยกระบวนการ  PLC

3. ครูสามารถปรับกระบวนการเรียนรู้ได้สอดคล้องกับพฤติกรรมการเรียนรู้ของผู้เรียน และมีความเข้มแข็งในการพัฒนาการวิชาชีพของตนเอง 

 

5.  ปัจจัยความสำเร็จ

การทำงานที่เป็นระบบและความทุ่มเทเอาใจใส่ของคณะครู ผู้ปกครอง นักเรียน เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้การดำเนินงานบรรลุวัตถุประสงค์และเป้าหมายที่วางไว้

 

 6.  การเผยแพร่/การได้รับการยอมรับ และ/หรือรางวัลที่ได้รับ

การเผยแพร่ :  โรงเรียนได้ดำเนินการเผยแพร่ทั้งในโรงเรียน โดยแจ้งให้คณะครูและนักเรียนทราบตอนทำกิจกรรมหน้าเสาธง และเผยแพร่นอกโรงเรียนโดยการแจ้งให้ผู้ปกครองและคณะกรรมการสถานศึกษาขั้น พื้นฐานรับทราบโดยการประชุม ตลอดจนการเผยแพร่ทางเว็บไซต์หรือ Facebook  ของโรงเรียน

การได้รับการยอมรับ : คณะครู ผู้ปกครอง นักเรียนและคณะกรรมการสถานศึกษาตลอดจนชุมชนมี ความพึงพอใจต่อการดำเนินการโครงการชุมชนแห่งการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) ซึ่งช่วยพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน และผลการทดสอบระดับชาติ (O-NET ) ได้เป็นอย่างดี และเห็นผลที่เกิดขึ้นกับผู้เรียนได้จริง