ขั้นที่ 1 วางแผนงานและเตรียมการ ชุมชนเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

วางแผนงานและเตรียมการ  วิเคราะห์สภาพปัจจุบันปัญหาของนักเรียนที่มีปัญหาการทิ้งขยะ พบว่า นักเรียนขาดพื้นฐานความรู้ในการคัดแยกขยะ  นักเรียนหลายคนอาจจะเคยชินกับการทิ้งขยะเรี่ยราดไม่เป็นที่เป็นทาง นักเรียนส่วนใหญ่มองข้ามถังขยะไม่ยอมทิ้งลงถัง ซุกขยะไว้บริเวณรอบๆที่ตนเองอยู่ตรงนั้น เช่น โต๊ะหินอ่อน โต๊ะนักเรียน บนพื้น ท่อระบายน้ำ ต้นไม้ที่เป็นซอกเป็นรู  มีนักเรียนส่วนน้อยและคุณครูที่เห็นว่า     การทิ้งขยะไม่ถูกที่ทำให้โรงเรียนไม่สะอาด ดูไม่งามตา คุณครูทุก ๆ คน มีการอบรมสอนลูกของตนให้มี       ความรับผิดชอบ มีระเบียบวินัย และมีความรักษาความสะอาดอยู่แล้ว ก็มีการจัดเวรทำความสะอาดอยู่ทุกวัน แต่มันการกำจัดเพียงพอบรรเทาไม่ให้ขยะมันมากเกินไป ดังนี้

         1.  เสนอโครงการเพื่อขออนุมัติ  17 พฤษภาคม 2564

                   2.  แต่งตั้งคณะกรรมการรับผิดชอบกิจกรรมต่าง ๆ โดยคณะกรรมการประกอบด้วย ครูนักเรียน  แกนนำที่โรงเรียนแต่งตั้ง  จำนวน 10 คน ตัวแทนนักเรียนห้องละ 2 คน และสมาชิกชมรมรักษ์สิ่งแวดล้อม มีกิจกรรมต่าง ๆ ดังนี้

                   1. กิจกรรมนักเรียนสำรวจปัญหาการคัดแยกประเภทขยะ ของแต่ละห้องเรียน (Survey)

                   2. กิจกรรมการใช้ถุงผ้าหรือตะกร้าแทนถุงพลาสติก(cloth bag and basket)

                   3. กิจกรรมการคัดแยกประเภทขยะ (กิจกรรม 3 R (Reduce (ลดการใช้), Reuse (การใช้ซ้ำ), Recycle (การนำกลับมาใช้ใหม่) ในห้องเรียน และบริเวณรอบโรงเรียน (3R)

                   4. กิจกรรมลดขยะอาหาร (Reduce food waste)

                   5. กิจกรรมรักษ์ต้นไม้ (Save the tree)

                   6. กิจกรรมปรับปรุงภูมิทัศน์(Landscape improvement activities)

         7. กิจกรรมติดตามข่าวสารความเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง (Follow information and news)

         8. กิจกรรมเตรียมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ (coping with change)

         9. กิจกรรมชักชวนทำดีเพื่อสิ่งแวดล้อม (Encourage to do good for the environment)

ขั้นที่ 2 ให้ความรู้

                   ให้ความรู้เกี่ยวกับการคัดแยกประเภทขยะ ประโยชน์ของถุงผ้า การลดขยะปัญหา รักษาต้นไม้ ดูแลพืชสวนครัว ปรับปรุงภูมิทัศน์ ติดตามข่าวสาร รับมือกับการเปลี่ยนแปลง และการชักชวนทำดีเพื่อสิ่งแวดล้อม ประชุมเพื่อ ความตระหนักให้บุคลากร  นักเรียนและผู้ปกครอง ให้เห็นความสำคัญสิ่งแวดล้อม และการทิ้งหรือกำจัดขยะชุดตรวจ ATK

ขั้นที่ 3 สังเกตพฤติกรรม

โรงเรียนมีการสร้างนวัตกรรมและกิจกรรมที่ส่งเสริมนิสัยการคัดแยกขยะทั้งที่โรงเรียนและที่บ้านโดยมีการจัดกิจกรรมคัดแยกขยะตามจุดต่างๆ มีถังขยะคัดแยกประเภท มีนักเรียนชมรมรักษ์สิ่งแวดล้อมเป็นแกนนำให้ความรู้เรื่อง ประเภทของขยะและการทิ้งขยะให้ถูกตามประเภทของขยะอย่างสม่ำเสมอ นักเรียนและบุคลากรทุกคนเข้าใจและปฏิบัติได้อย่างถูกต้องส่งผลให้พฤติกรรมการทิ้งขยะของนักเรียนแยกประเภทและทิ้งขยะมูลฝอยให้ลงถังขยะ ทำให้บริเวณต่างๆในโรงเรียนสะอาดขึ้นและนักเรียนนำขยะรีไซเคิลที่คัดแยกไปใช้ประโยชน์ตามลำดับ นักเรียนและบุคลากรทุกคนในโรงเรียนมีพฤติกรรมด้านการจัดการขยะที่เป็นรูปธรรมอย่างชัดเจน ครู บุคลากรและนักเรียน ใช้ถุงผ้า หรือตะกร้าแทนถุงพลาสติก นักเรียนทานอาหารหมดถาด เศษพืชผัก หรือเศษอาหารที่เหลือจากการเตรียมประกอบอาหารที่ไม่สามารถรับประทาน มีคนในชุมชนมารับเศษอาหารเพื่อนำไปเลี้ยงสัตว์ทุกวัน ช่วยลดปริมาณคาร์บอน ทุกคนช่วยกันดูแลรักษาต้นไม้และพืชผักสวนครัว ช่วยกันดูแลรักษาความสะอาดของโรงเรียน ติดตามข่าวสารความเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมจากทุกช่องทาง อาทิ โทรทัศน์ สื่อโซเชียล เจ้าหน้าที่ให้ความรู้ ครูให้ความรู้ บูรณาการกลุ่มสาระการเรียนรู้ ดูแลตนเองและดูแลคนในครอบครัวให้มีสุขภาพดี ป้องกันภัยที่เกิดจากฝุ่น PM2.5 สภาวะโลกร้อน ชักชวน

ทำดีเพื่อสิ่งแวดล้อม และสร้างความตระหนักในการทิ้งขยะติดเชื้อ ชุดตรวจ ATK และหน้ากากอนามัยอย่างถูกวิธีเพื่อไม่ให้เกิดแพร่เชื้อ

ขั้นที่ 4 จัดทำคู่มือ

จัดทำคู่มือที่นี่เข้ขบเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อใช้เป็นองค์ความรู้ตามวัตถุประสงค์และเพื่อเผยแพร่ความรู้แก่ผู้สนใจ

ขั้นที่ 5 การประชุมชี้แจง

          มีการประชุมก่อน -ระหว่าง- หลัง ดำเนินการ และการประชุมย่อย ผ่านการประชุมทั้ง ONSITE และ ON SCHOOL LINE

ขั้นที่ 6 การนำไปใช้

นำความรู้ที่ได้รับ ไปปฏิบัติโดยให้เป็นวิถีชีวิตประจำวัน เกิดพฤติกรรมพึงประสงค์อันส่งผลดีต่อตนเอง โรงเรียน ชุมชนที่อยู่อาศัย

ขั้นที่ 7 ประเมินผลและปรับปรุง

             ผู้บริหารสถานศึกษาดำเนินการควบคุม กำกับและติดตามอย่างจริงจังและต่อเนื่อง  มีการแต่งตั้งคณะกรรมการ และให้ทุกคนมีส่วนร่วมในการประเมินผลและเสนอแนะข้อควรปรับปรุง 

ผลที่เกิดตามวัตถุประสงค์  

โรงเรียนมีการบริหารจัดการขยะอย่างเป็นระบบ ผู้บริหาร ครู บุคลากร นักเรียน ผู้ปกครอง เห็นความสำคัญของการคัดแยกขยะ มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการทิ้งขยะ สามารถคัดแยกประเภทของขยะ แก้ไขปัญหาขยะ ลดการปล่อยน้ำเสีย  สามารถทิ้งขยะติดเชื้อได้อย่างถูกต้องและปลอดภัย ไม่เกิดอันตรายในการแพร่เชื้อ โรงเรียนและชุมชนมีความพึงพอใจ

ผลสัมฤทธิ์ของงาน 

1.       ครู บุคลากรและนักเรียนช่วยกันดูแลรักษาความสะอาดของอาคารสถานที่และสิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียน

2.       ครู บุคลากรและนักเรียน ติดตามรับข้อมูลข่าวสารและนำไปใช้ในการดูแลด้านสิ่งแวดล้อมได้ต่อเนื่อง

3.       ครู บุคลากรและนักเรียนปรับตัวรับการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและป้องกันตนเองจากโรคตามฤดูกาล ได้อย่างเหมาะสม มีอัตราการเจ็บป่วยน้อยลง 

4.       ขยะในโรงเรียนได้รับการคัดแยกอย่างถูกวิธี และมีจำนวนลดลง

5.       ขยะอินทรีย์ จำพวกเศษอาหาร ผักและผลไม้ มีปริมาณลดลง และถูกนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์

6.       ครู และบุคลากรมีการใช้ตะกร้า หรือ ถุงผ้า ใช้ปิ่นโตหรือกล่องใส่อาหาร และแก้วน้ำที่ผลิตจาก    สแตนเลสสตีล หรือวัสดุที่ย่อยสลายบรรจุอาหาร บรรจุเครื่องดื่ม ลดการใช้ถุงพลาสติกและกล่องโฟม และใช้บรรจุภัณฑ์ที่สามารถใช้ได้หลายครั้งและย่อยสลายโดยไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม 

ประโยชน์ที่ได้รับ

      สิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียนสะอาด ปลอดภัย ไร้มลพิษทางอากาศ ทางน้ำ ผู้บริหาร ครู บุคลากร นักเรียน ตลอดจนผู้ปกครอง มีคุณภาพชีวิตที่ดี สุขภาพแข็งแรง

ปัจจัยความสำเร็จ

          1. ผู้บริหารให้ความสำคัญและสนับสนุนการพัฒนาสิ่งแวดล้อมด้านการจัดการขยะ

          2. การมีส่วนร่วมของบุคลากร  ชุมชน  และบุคคลที่เกี่ยวข้อง

          3. มีวิธีการคัดแยกขยะที่ถูกต้องและเหมาะสม

          4. มีความพร้อมของอุปกรณ์รองรับเพียงพอต่อการคัดแยกขยะแต่ละประเภท

          5. ผู้ปฏิบัติงานมีความพร้อมและความตั้งใจที่นำประสบการณ์การทำงานมาพัฒนา ปรับปรุงระบบการคัดแยกขยะอย่างต่อเนื่อง

บทเรียนที่ได้รับ

    1. การดำเนินการตามแนวทางโครงการชุมชนเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นในสถานศึกษา โดยบุคลากร และนักเรียนทุกคน มีการปรับเปลี่ยนมาให้ความสำคัญต่อการคัดแยกขยะเพิ่มมากขึ้น  

    2. การปฏิบัติงานที่เป็นระบบ มีแนวปฏิบัติที่ชัดเจน มีการสนับสนุนส่งผลให้งานบรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมาย

    3. การพัฒนาร่วมกัน ความจริงจังในการปฏิบัติงาน การทำงานเป็นทีม การมีส่วนร่วมในการปฏิบัติงาน ส่งผลให้งานประสบความสำเร็จอย่างมีคุณภาพ

    4. เมื่อความสำเร็จสู่เป้าหมาย ความภาคภูมิใจก็คือ นักเรียนอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดี มีความสุขในการเรียน และมีพฤติกรรมในการรักษ์สิ่งแวดล้อม โดยมีรางวัลต่างๆ ด้านการจัดการสิ่งแวดล้อม เช่น รางวัลดีเด่น โครงการ “เธอ คือ แรงบันดาลใจ” จากมูลนิธิสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์  รางวัลโรงเรียนดีเด่น อันดับ 1 ในโครงการโรงเรียนใหญ่รอยเท้าเล็กปีที่ 7  รางวัลดีเด่น ประเภทนวัตกรรมสู่ความยั่งยืนในโครงการโรงเรียนสิ่งแวดล้อมศึกษา เพื่อการพัฒนาที่ยังยืน  ได้รับรางวัลจากกรุงเทพมหานคร  ด้านการจัดการขยะหรือน้ำเน่าเสีย  และสิ่งแวดล้อม และได้รับรางวัลจากการประกวดโรงเรียนปลอดขยะ (Zero Waste School) จากกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (3  ปีต่อเนื่อง) เป็นต้น และมีการเข้าร่วมโครงการด้านสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง