การจัดประสบการณ์โดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ตามโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อยแห่งประเทศไทย ใช้แนวคิดทฤษฎี PDCA เป็นกระบวนการทำงานที่ยั่งยืน เป็นวงจรพัฒนาคุณภาพที่นำมาอกกแบบนวัตกรรม ประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ดังนี้

Plan

1.      ระบุความเป็นมา

-ศึกษาลักษณะปัญหา หรือ ทักษะพฤติกรรมความสามารถของผู้เรียนจากการประเมินตามสภาพจริง

และวิเคราะห์สภาพปัญหาและเก็บข้อมูลด้านต่างๆ

2.      ศึกษาการจัดประสบการณ์โดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ตามโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อย

แห่งประเทศไทย

-          ศึกษารายละเอียดของหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560/หลักการจัดกิจกรรม

-          ศึกษาการจัดประสบการณ์วิทยาศาสตร์ปฐมวัย/การเรียนรู้ในโรงเรียน

-          ศึกษานวัตกรรม เช่น รูปแบบการสอน วิธีสอน เทคนิคการสอน เช่น ชุดกิจกรรม ระบุขั้นตอนการทำ 

Do

3.      พัฒนา ปรับปรุง แก้ไข

-          ออกแบบการจัดประสบการณ์โดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ตามโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อยแห่งประเทศไทย

-          ดำเนินการจัดประสบการณ์โดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ตามโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อยแห่งประเทศไทย

Check

          - ครูผู้รับผิดชอบรายงานผลการดำเนินกิจกรรม

          - ผู้บริหาร กำกับ ติดตามอย่างต่อเนื่อง

          - สำรวจความพึงพอใจของผู้บริหาร ครู ผู้ปกครอง และนักเรียน

Action

          - ครูผู้รับผิดชอบสรุปรายงานผล

          - จำทำเล่มรายงานผลการจัดประสบการณ์โดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ตามโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อยแห่งประเทศไทย

          - นำผลการประเมินมาวิเคราะห์ร่วมกัน เพื่อที่จะได้นำไปเป็นข้อมูลในการวางแผนพัฒนาให้ดียิ่งขึ้นต่อไป

            การดำเนินงานการจัดประสบการณ์โดยใช้กระบวนการสืบเสาะหาความรู้ ตามโครงการบ้านวิทยาศาสตร์น้อยแห่งประเทศไทย ให้โอกาสเด็กได้ใช้ความคิดของตนเองผ่านกิจกรรมการทดลองวิทยาศาสตร์บนกระบวนการสืบเสาะ ดังนี้ กิจกรรมที่ 1 อากาศและน้ำ (กู้เรือดำน้ำ) ผลที่เกิดกับเด็ก(ตามจุดประสงค์ของกิจกรรม) เด็กมีทักษะการสังเกต การใช้คำถามและการคาดเดาคำตอบได้ เรียนรู้ในเรื่องของการจุ่มขวดลงน้ำ ฟองอากาศที่อยู่ภายในขวดจะผุดขึ้นมา น้ำไหลเข้าไปเต็มขวดแล้วขวดก็จะจม แต่ถ้าหากเราใช้หลอดเป่าลมเข้าไปในขวด ขวดจะลอยขึ้นอีกครั้ง และสามารถนำไปเชื่อมโยงในสถานการณ์ปัจจุบัน กิจกรรมที่ 2 ก๊าซคาร์บอนไดออกไซต์ (การเผาไหม้) ผลที่เกิดกับเด็ก(ตามจุดประสงค์ของกิจกรรม)  เด็กมีการสังเกต ค้นหาคำตอบด้วยตนเองได้ เรียนรู้การเผาไหม้ว่ามีสารตั้งต้น คือ เชื้อเพลิงและออกซิเจน  ซึ่งการเผาไหม้จะไม่สามารถเกิดขึ้นเองได้ ต้องมีสารกระตุ้น  และกระบวนการเผาไหม้จะสิ้นสุดลงเมื่อสารตั้งต้นตัวใดตัวหนึ่งหมด เช่นออกซิเจน โดยหลังการเผาไหม้พื้นที่บางส่วนในแก้วจะถูกแทนที่ด้วยน้ำ แต่น้ำซึ่งเป็นของเหลวต้องการพื้นที่ไม่มาก ทำให้ภายในแก้วยังมีพื้นที่ว่าง อากาศที่เหลืออยู่ในแก้วจึงกระจายตัวไปทั่วแก้ว ทำให้มีแรงยึดเหนี่ยวระหว่างกันน้อยลง เป็นผลให้ภายในแก้วมีแรงดันอากาศน้อย อากาศด้านนอกซึ่งมีแรงดันมากกว่าจึงดันน้ำเข้าไปในแก้ว และนอกจากนี้เด็กยังได้เรียนรู้การทำงานร่วมกันเป็นกลุ่ม กิจกรรมที่ 3 หายใจให้ทั่วท้อง ผลที่เกิดกับเด็ก(ตามจุดประสงค์ของกิจกรรม) เด็กมีทักษะการสังเกต การใช้คำถามและการคาดเดาคำตอบได้ เรียนรู้การหายใจผ่านอุปกรณ์ที่หลากหลาย เด็กมีความสุข สนุกสนาน ช่างพูด และช่างสังเกตมากขึ้น กิจกรรมที่ 4 ลมหายใจและอากาศ ผลที่เกิดกับเด็ก(ตามจุดประสงค์ของกิจกรรม)  เด็กมีการสังเกต ค้นหาคำตอบด้วยตนเองและทำงานเป็นกลุ่มได้เรียนรู้ว่าอากาศเป็นสิ่งที่เรามองไม่เห็นด้วยตา แต่เราสามารถสัมผัสได้ และเราหายใจเอาอากาศเข้าปอดตลอดเวลาตลอดช่วงชีวิตของเรา เด็กได้ลงมือปฏิบัติการทดลองวิทยาศาสตร์ได้อย่างมีความสุขและสนุกสนาน

ผลจากดำเนินงาน

1. ผลที่เกิดขึ้นกับผู้เรียน

        1.1 มีพัฒนาการด้านร่างกาย อารมณ์ จิตใจ สังคม และสติปัญญาสมวัย

        1.2 เด็กมีทักษะกระบวนการคิด คิดแก้ปัญหา และคิดอย่างสร้างสรรค์

        1.3 เด็กรักการอ่าน มีพัฒนาการทางภาษาและแสวงหาความรู้ได้เหมาะสมตามวัย

        1.4 เด็กมีความสนใจใฝ่เรียนรู้ผ่านการลงมือปฏิบัติจากประสบการณ์ตรง

        1.5 เด็กมีทักษะชีวิตและปฏิบัติตนตามหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง มีวินัย และอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข

        1.6 เด็กผ่านกิจกรรมบ้านวิทยาศาสตร์น้อยแห่งประเทศไทย

2. ผลที่เกิดขึ้นกับครู

2.1 ครูจัดการเรียนรู้ที่เน้นกระบวนการคิดและใช้แหล่งเรียนรู้ที่หลากหลาย เช่น

-ครูพัฒนากระบวนการจัดการเรียนรู้ วัดประเมินผลผู้เรียนให้มีประสิทธิภาพและได้มาตรฐาน

        2.2 ครูได้รับการยอมรับเป็นบุคคลที่มีความรู้ความสามารถในการจัดการศึกษาระดับปฐมวัย

        2.3 ครูผ่านการประเมินกิจกรรมบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อยแห่งประเทศไทย

3. ผลที่เกิดขึ้นกับผู้ปกครอง

        3.1 ผู้ปกครองให้ความร่วมมือสนับสนุนการจัดกิจกรรมของเด็กในระดับปฐมวัยทั้งในห้องเรียน/โรงเรียน

        3.2 ผู้ปกครองมีความเชื่อมั่นและศรัทธาในตัวครูในการสนับสนุน เข้าร่วมกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนอย่างต่อเนื่องด้วยความเต็มใจและร่วมพัฒนาเด็กได้อย่างดียิ่ง

        3.3 ผู้ปกครองให้ความเชื่อมั่นในการบริหารจัดการของโรงเรียน โดยส่งบุตรหลานเข้ามาเรียน

4. ผลที่เกิดขึ้นกับโรงเรียน

        4.1 โรงเรียนเป็นที่ยอมรับและศรัทธาต่อผู้กครองและชุมชน

5. ผลที่เกิดขึ้นกับชุมชน

        5.1 ชุมชนมีความมั่นใจในการจัดการเรียนการสอนของโรงเรียน

        5.2 ชุมชนมีความภาคภูมิใจ ศรัทธาต่อโรงเรียน และช่วยกันพัฒนาโรงเรียนเพิ่มขึ้น

        5.3 เป็นศูนย์กลางของชุมชน

        5.4 องค์กรท้องถิ่น เครือข่ายผู้ปกครอง กรรมการโรงเรียน ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมและสนับสนุนกิจกรรมทุกด้าน