ภาวะเศรษฐกิจของประเทศไทยในปัจจุบันได้ขยับตัวสูงขึ้นเรื่อยๆ ทำให้ประชาชนที่มีฐานะยากจน  ได้รับความเดือดร้อนเป็นอย่างยิ่ง  มีภาระรับผิดชอบต่อครอบครัว   ซึ่งนับเป็นปัญหาสำคัญที่ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิต  ประกอบกับประชาชนที่มีภูมิลำเนาอยู่ต่างจังหวัดที่เดินทางมาแสวงหาโอกาสเพื่อประกอบอาชีพในกรุงเทพมหานครเพิ่มมากขึ้นทุกปี  ส่วนหนึ่งมาประกอบอาชีพโดยใช้แรงงาน  อีกทั้งคุณภาพของแรงงานต่ำก่อให้เกิดปัญหาการขาดโอกาสที่เหมาะสมในการหางานทำ 

   ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร  เล็งเห็นความสำคัญของการประกอบอาชีพเสริมของประชาชน  เพิ่มทักษะวิชาอาชีพให้กับนักเรียน  ได้รับสนองพระราชดำริที่จะส่งเสริมประชากร  และนักเรียนให้มีวิชาอาชีพ   ในชุมชนรอบๆ โรงเรียนวัดปทุมวนาราม ในพระราชูปถัมภ์ฯ และประชาชนทั่วไปที่มีความสนใจ  จึงสนับสนุนให้สถานศึกษาเป็นศูนย์กลางแห่งการเรียนรู้วิชาอาชีพ  ส่งเสริมในการจัดทำหลักสูตรสถานศึกษา  สาระเพิ่มเติมวิชาอาชีพ  และหลักสูตรระยะสั้นสำหรับประชาชนที่มีความสอดคล้องกับวิถีชีวิต  และความต้องการของชุมชน 

         ด้วยเหตุผลดังกล่าว  โรงเรียนวัดปทุมวนาราม ในพระราชูปถัมภ์ฯ  ได้จัดให้มีการจัดการเรียนรู้สาระวิชาอาชีพให้กับนักเรียนในระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ขึ้น  เพื่อที่ให้ความช่วยเหลือนักเรียนในการแสวงหาทางเลือกและเพิ่มโอกาสในการประกอบอาชีพเสริมสร้างรายได้  ด้วยการจัดสถานที่ฝึกอบรมวิชาอาชีพให้แก่นักเรียน  เพื่อพัฒนาทักษะให้มีความรู้ ความสามารถที่ได้รับนำไปประกอบอาชีพเพื่อเลี้ยงตนเองและครอบครัว  จึงได้จัดทำแผนพัฒนาหลักสูตรวิชาอาชีพในสถานศึกษาขึ้น  ในกลุ่มสาระการเรียนรู้พื้นฐานการงานอาชีพและเทคโนโลยี  สาระเพิ่มเติมวิชาอาชีพ  ให้นักเรียนได้เลือกเรียนตามความต้องการและตามความถนัดของตนเอง  ต่อไป

หลักการ

2.      นักเรียนที่ต้องการโอกาสทางการศึกษาทางวิชาอาชีพ

3.      เปิดโอกาสให้นักเรียนได้เลือกเรียนตามความต้องการและความถนัด

4.      เปิดโอกาสให้สถานศึกษาจัดการเรียนการสอนได้ตามความเหมาะสม  และสอดคล้องกับความต้องการของนักเรียน  และผู้ปกครอง

•  วัตถุประสงค์

1.      เพื่อให้นักเรียนได้มีความรู้  ความชำนาญในแต่ละสาขาวิชาอาชีพ

2.      เพื่อส่งเสริมให้นักเรียนมีการพัฒนาฝีมืออย่างมีประสิทธิภาพ

3.      เพื่อเสริมสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างผู้ปกครอง  นักเรียน  ประชาชน  ชุมชน กับโรงเรียน

 กลุ่มเป้าหมาย

1. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 ถึงชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3  โรงเรียนวัดปทุมวนาราม ในพระราชูปถัมภ์ฯ
2. นักเรียนที่ต้องการประกอบอาชีพหรือพัฒนาอาชีพอิสระ
3. นักเรียนที่เข้ารับการฝึกอบรมได้มีความรู้  ความชำนาญในแต่ละสาขาวิชาอาชีพ  

๑. วิชางานเกษตร  

วิชางานเกษตรจัดการเรียนการสอนเกี่ยวกับการเพาะปลูกพืชไร้ดินโดยใช้ระบบไฮโดรโปนิกส์ (Hydroponics) และการเพาะเห็ดนางฟ้าภูฐานในโรงเรือน มีก้อนเชื้อเห็ดที่เปิดดอกและให้ผลผลิตแล้ว  จำนวน 2,000 ก้อน

๒. วิชางานประดิษฐ์    

                   งานประดิษฐ์ มุ่งเน้นให้นักเรียน ศึกษา อธิบายความหมาย ความสำคัญ และคุณค่าของงานประดิษฐ์ หลักการเลือกใช้และวิธีการรักษาอุปกรณ์เครื่องมือเครื่องใช้ในงานประดิษฐ์ การใช้ทักษะในการทำงานร่วมกันอย่างมีความคิดสร้างสรรค์เกี่ยวกับงานประดิษฐ์ การวางแผนการจัดการกับผลงานการประดิษฐ์ รู้จักการนำผลงานประดิษฐ์มาใช้ประโยชน์ มีทักษะในการดัดแปลงแบบและจำหน่ายผลงานประดิษฐ์ตลอดจนนำหลักการเบื้องต้นเกี่ยวกับงานประดิษฐ์ไปใช้ในการสร้างสรรค์งานประดิษฐ์ประเภทของใช้ ของประดับตกแต่ง                  และของเล่น ซึ่งเป็นพื้นฐานของงานประดิษฐ์ได้  โดยได้รับพระมหากรุณาจากสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารีพระราชทาน จักรเย็บผ้าและเศษผ้าจากมูลนิธิสายใจไทย จึงนำมาสร้างสรรค์ผลงานดังนี้ เช่นการประดิษฐ์กระเป๋ารูปทรงต่างๆจากเศษผ้า การประดิษฐ์หมอนอิง การประดิษฐ์ที่รองจานจากเศษผ้าและไม้ไผ่  การประดิษฐ์ดอกบัวสัตบงกตจากผ้าไหมเรยอง  การประดิษฐ์กล่องผ้าไหม การประดิษฐ์นาฬิกาจากเศษผ้า การประดิษฐ์กรอบรูปจากเศษผ้า เข็มกลัดติดหน้าอก จากเศษผ้า การทำช่อดอกไม้จาดเศษผ้า งานใบตองงานแกะสลัก และ งานร้อยมาลัยเป็นต้น

3. วิชางานไฟฟ้า 

                    วิชางานไฟฟ้าจัดการเรียนการสอนเกี่ยวกับงานไฟฟ้าเบื้องต้น ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับงานไฟฟ้าการป้องกันอุบัติเหตุจากกงานไฟฟ้า การเดินสายไฟเบื้องต้น  การซ่อมอุปกรณ์ไฟฟ้าเบื้องต้น ได้แก่ พัดลม เตารีด หม้อหุงข้าว กระทะไฟฟ้า กระติกน้ำร้อน  การล้างเครื่องปรับอากาศ

4. วิชางานไม้    

                    การฝึกใช้เครื่องมือพื้นฐาน เครื่องมือการวัด เครื่องมือการตัด เครื่องมือการตอก เครื่องมือตกแต่งไม้เครื่องมือเข้าไม้ การฝึกใช้เครื่องมือไฟฟ้า เลื่อยวงเดือน เลื่อยฉลุไฟฟ้า เครื่องขัดและรีดไม้ สว่างแท่น ฉลุแท่น  การสร้างสรรค์เฟอร์นิเจอร์ การสร้างเก้าอี้  การสร้างชั้นวางหนังสือ การสร้างโต๊ะ การสร้างตู้ใส่รองเท้า

           5. วิชางานช่างศิลป์

                   ให้นักเรียนได้รู้จักกระบวนการ เทคนิควิธีการ การเลือกใช้วัสดุให้มีคุณค่า และได้ทดลองในการใช้สีชนิดต่างๆ โดยผ่านกระบวนการวาดระบายสี งานแกะสลัก งานสกรีน งานปั้น งานกระดาษ ฯลฯ โดยมุ่งเน้นความหลากหายของกิจกรรม เพื่อให้นักเรียนได้พัฒนาฝีมือความรู้จนเกิดความชำนาญและยังสามารถที่จะเพิ่มรายได้ให้กับตนเองโดยประกอบเป็นอาชีพเสริมหรืออาชีพหลักเพื่อเพิ่มรายได้ต่อไป

 6. วิชางานเสริมสวยและตัดผมชาย  

                    วิชางานเสริมสวย และตัดผมชาย โดยทำการสอนสัปดาห์ละ 3 ชม. ตั้งแต่ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 1 - 3นักเรียนที่เรียนวิชาช่างเสริมสวย และตัดผมชายจะเป็นนักเรียนหญิงทั้งหมด  ที่สนใจเรียนช่างเสริมสวย และตัดผมชาย  เนื้อหาที่ใช้สอนช่างเสริมสวย  ประกอบด้วย  การเลือกใช้วัสดุอุปกรณ์ ตัดผม ซอยผม  อุปกรณ์ที่ใช้งานเสริมสวย การสระ การไดร์  การพันแกนดัดผม  การต่อผม  การเพ้นท์เล็บ  การย้อมสีผม  การทำไฮไลท์ การดัดผม  การเซทผมดัด  การคำนวณต้นทุนและราคาบริการ  การตัดผมทรงนักเรียน  เนื้อหาที่ใช้สอนตัดผมชาย  การรู้จักวัสดุอุปกรณ์การตัดผมชาย  การใช้ปัตตาเลียน  การไล่นวล  การไล่ขาว  การไล่กลมกลืน  การใช้ฟันรอง   การตัดผมทรงนักเรียน  การเก็บและรักษาอุปกรณ์  การเลือกใช้อุปกรณ์ให้เหมาะกับงาน  การวัดผลและประเมินผล  ประเมินผลจากการทำข้อสอบ แบบอัตนัย และปรนัย  การปฏิบัติจริง  การให้ความสนใจและความร่วมมือในชั้นเรียน

7. วิชางานอาหาร

จัดการเรียนการสอนในระดับมัธยมศึกษาปีที่ 1,2,3  ห้องกิจกรรมอาหารชั้น3 สอนอาหารประเภทอาหารว่าง เช่น ซาลาเปาไส้ต่างๆ ขนมจีบ โมจิ ขนมเปี๊ยะ สาคูไส้หมูขนมอบ เช่น เค้ก ขนมปังไส้ต่างๆ ขนมปังพิซซ่า และคุกกี้ ฯลฯ เพื่อให้นักเรียน มีการปรับตัว พัฒนาตนเอง มีความรับผิดชอบ  ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์มากขึ้น นักเรียนสามารถทำการปฏิบัติตามขั้นตอน การทำอาหารชนิดต่างๆได้ดี นักเรียนมีความพึงพอใจ  เรียนอย่างมีความสุข