สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร
Department of Education
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบ Active Learning โดยใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-Based Learning) สู่การสร้างสรรค์นวัตกรรมโครงงานวิทยาศาสตร์ระดับประเทศ
โรงเรียนวัดบางขุนนนท์
กระบวนการพัฒนา

๑)  สภาพปัญหาก่อนการพัฒนา

คณะครูและนักเรียนมีความพร้อมในด้านการพัฒนาความรู้ความสามารถด้านการทำโครงงานมาต่อยอด เพื่อส่งสริมการเรียนรู้พัฒนาอย่างต่อเนื่องมากยิ่งขึ้น โดยโรงเรียนวัดบางขุนนนท์ ได้ดำเนินการจัดกระบวนการเรียนการสอนให้มีประสิทธิภาพ และวิธีการประเมินตามสภาพจริงส่งเสริม นักเรียนให้มีความสามารถในการคิดวิเคราะห์ การแก้ปัญหาอย่างมีเหตุผล มีความสามารถที่จะนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันรวมทั้งการพัฒนาความคิดคิดสร้างสรรค์ ดำเนินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบ Active Learning โดยใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-Based Learning) สู่การสร้างสรรค์นวัตกรรมโครงงานวิทยาศาสตร์ เน้นการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ส่งเสริมให้ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติ เพื่อฝึกทักษะต่างๆ ด้วยตนเอง ทุกขั้นตอน โดยมีครูเป็นผู้ให้การส่งเสริม สนับสนุน เนื่องจากการทำโครงงานเป็นการสืบเสาะหาความรู้ในรูปแบบหนึ่ง ที่สามารถส่งเสริมการบูรณาการความรู้สู่การแก้ปัญหาได้ชัดเจน การทำโครงงานนั้นเป็นการเปิดโอกาสให้นักเรียนเกิดประสบการณ์การเรียนรู้สำคัญในทุกขั้นตอนด้วยตนเอง ตั้งแต่การกำหนดปัญหา ศึกษา ความรู้ที่เกี่ยวข้อง ออกแบบวิธีการรวบรวมข้อมูล ดำเนินการลงข้อสรุป และสื่อสารสิ่งที่ค้นพบ ซึ่งสามารถพัฒนาการทำโครงงานวิทยาศาสตร์สร้างสรรค์นวัตกรรมแบบรวมพลังหรือสร้างสรรค์นวัตกรรม

 

              ๒)  การออกแบบนวัตกรรมเพื่อพัฒนา

โดยเน้นการจัดกระบวนการเรียนการสอนและการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ และวิธีการ ประเมินตามสภาพจริงส่งเสริมนักเรียนให้มีความสามารถในการคิด วิเคราะห์ การแก้ปัญหาอย่างมีเหตุผล

การจัดกิจกรรมแบบ Active Learning  โดยใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-Based Learning) จัดเป็นการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ เนื่องจาก ผู้เรียนได้ลงมือปฏิบัติเพื่อฝึกทักษะต่างๆ ด้วยตนเองทุกขั้นตอน โดยมีครูเป็นผู้ให้การส่งเสริมสนับสนุน เนื่องจากการทำโครงงานเป็นการสืบเสาะหาความรู้ในรูปแบบหนึ่ง ที่สามารถส่งเสริมการบูรณาการความรู้สู่การแก้ปัญหาได้ ชัดเจน การทำโครงงานนั้นเป็นการเปิดโอกาสให้นักเรียนเกิดประสบการณ์การเรียนรู้สำคัญในทุกขั้นตอนด้วยตนเอง ตั้งแต่การกำหนดปัญหา ศึกษาความรู้ที่เกี่ยวข้อง ออกแบบวิธีการรวบรวมข้อมูล ดำเนินการ ลงข้อสรุป และสื่อสาร สิ่งที่ค้นพบโดยเน้นที่โครงงานวิทยาศาสตร์ที่ที่เกี่ยวข้องกับวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี และสิ่งแวดล้อม โดยแบ่งเป็น โครงงานประเภทสำรวจ  โครงงานประเภททดลอง และ โครงงานประเภทสิ่งประดิษฐ์

โดยใช้วิธีการทางวิทยาศาสตร์ในการศึกษาหาความรู้เพื่อให้ได้คำตอบ เกี่ยวกับความรู้ทางวิทยาศาสตร์ ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติ หรือการอนุรักษ์ และการประหยัดทรัพยากรธรรมชาติ การนำกลับมาใช้ใหม่ การลดมลพิษของสิ่งแวดล้อม การหาหรือสร้างสิ่งทดแทนที่มีอยู่เดิม การประดิษฐ์สิ่งประดิษฐ์ทางวิทยาศาสตร์ต่างๆ การพัฒนา และหรือ การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศ และการสื่อสาร (ICT) ในการสร้างสรรค์นวัตกรรมที่สามารถนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์ด้านวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี สังคม และสิ่งแวดล้อม เพื่อการพัฒนาคุณภาพด้านความรู้ ความเป็นอยู่ อาชีพและสุขภาวะ เตรียมเด็กไทยให้เป็นคนไทย 4.0 ที่สามารถสร้างนวัตกรรมอันช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจของชาติให้คนไทยให้มีรายได้ที่สูงขึ้น


ผลจากการปฏิบัติ

การจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบ Active Learning โดยใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-Based Learning)                 สู่การสร้างสรรค์นวัตกรรมโครงงานวิทยาศาสตร์ ถือได้ว่าเป็นการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ เนื่องจากผู้เรียนได้มีประสบการณ์ตรงได้เรียนรู้วิธีการ แก้ปัญหา  วิธีการหาความรู้ความจริงอย่างมีเหตุผล ได้ทำการทดลอง ได้พิสูจน์สิ่งต่าง ๆ ด้วยตนเอง  รู้จักการวางแผนการทำงาน ฝึกการเป็นผู้นำ ผู้ตาม ตลอดจนได้พัฒนากระบวนการคิดโดยเฉพาะทักษะการคิด ชั้นสูงโดยแท้จริงการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-Based Learning) เป็นหนึ่งในรูปแบบการจัดกิจกรรมแบบ Active Learning ซึ่งบูรณาตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงโดยใช้แหล่งเรียนรู้ที่อยู่ในโรงเรียน ชุมชน หรือ ท้องถิ่น ซึ่งมีวัตถุประสงค์ดังนี้

1.  ส่งเสริมให้นักเรียนมีความรู้ ความเข้าใจ เรื่องการทำโครงงานวิทยาศาสตร์สร้างสรรค์นวัตกรรมแบบรวมพลังหรือสร้างสรรค์นวัตกรรม

2.   สามารถดำเนินการร่วมกันทำโครงงานวิทยาศาสตร์สร้างสรรค์นวัตกรรมด้วยการน้อมนำปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ 

3.   มีจิตวิทยาศาสตร์ พร้อมค่านิยมหลัก 12 ประการ และค่านิยมร่วมตามมาตรฐานการศึกษาของชาติ

สรุปผลได้ ดังนี้  

นักเรียนระดับประถมศึกษาสามารถร่วมกันทำโครงงานวิทยาศาสตร์ประเภทต่าง ๆ เพื่อการพัฒนานวัตกรรมสู่เสริมสร้างคุณภาพชีวิต รวมทั้งสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน

ซึ่งผลจากการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบ Active Learning โดยใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-Based Learning) สู่การสร้างสรรค์นวัตกรรมโครงงานวิทยาศาสตร์ระดับประเทศ โดยบูรณาการแหล่งเรียนรู้ในโรงเรียน ชุมชนและท้องถิ่น ทำให้ได้แนวทางให้ครูผู้สอนได้พัฒนาการจัดการเรียนรู้โดยการจัดการเรียนการสอนโดยใช้การรูปแบบจัดการเรียนรู้ แบบ Active Learning  ผ่านการเรียนรู้โดยใช้โครงงานเป็นฐาน (Project-Based Learning) ได้รับรางวัลการประกวดผลงาน

ผลลัพธ์ที่เกิดขึ้นและ/หรือรางวัลที่ได้รับ (ระบุหน่วยงานที่มอบรางวัล) (Achieved)

1)   รางวัลเหรียญทองแดงการประกวดโครงงานวิทยาศาสตร์ ระดับประถม ระดับประเทศ

ประจำปีการศึกษา 2561 เรื่อง เซฟแรง.. เซฟเวลา.. ด้วยเครื่องนวดกล้วยตาก จากสมาคมวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีศึกษาไทยร่วมกับกลุ่มทรู


เอกสารเพิ่มเติม :[ดาวน์โหลดเอกสาร]