3.1 การออกแบบผลงานและนวัตกรรม

    1. การจัดกิจกรรมเสริมสร้างทักษะ EF ด้วยกิจกรรมทดลองวิทยาศาสตร์ โดยใช้กระบวนการ KIDS Model ผู้จัดทําได้คัดเลือกกิจกรรมทดลองวิทยาศาสตร์ ใช้กระบวนการขั้นตอนการทำงานตามวงจรคุณภาพ PDCA

          - วงจรคุณภาพ PDCA             

    2. ออกแบบกระบวนการ “KIDS Model” ตามวงจรคุณภาพของเดมมิ่ง (PDCA) โดยการมีส่วนร่วมของ  ทุกฝ่าย ดังนี้

K        Knowledge base (การสร้างความรู้ ความเข้าใจ และสร้างความตระหนักถึงความหมาย

ความสำคัญของการจัดประสบการณ์การเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะ EF ด้วยกระบวนการ

ทางวิทยาศาสตร์)

I         I have life skills (การลงมือปฏิบัติตามแผนงานที่กำหนด)

D        Development (การพัฒนาที่เด็กตามกระบวนการขั้นตอนที่กำหนด พร้อมทั้ง

มีการกำกับ ติดตาม ประเมินผลการดำเนินงาน)

S        Story Telling (การเล่าเรื่องราว การเล่าวิธีการทดลองกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์)

                    Start to do (การลงมือปฏิบัติ เรียนรู้จากการปฏิบัติจริง)

ขั้น P (Plan) โดยนำ Model ขั้น K : knowledge base หมายถึง การสร้างความรู้ ความเข้าใจและสร้างการตระหนักถึงความหมาย คุณค่า และความสำคัญของการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ พัฒนาทักษะ EF ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์

ขั้น D (Do) โดยนำ Model ขั้น I : I have life skills หมายถึง การลงมือปฏิบัติตามแผนประสบการณ์        การเรียนรู้ พัฒนาทักษะ EF ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์

ขั้น C (Check) โดยนำ Model ขั้น D : Development หมายถึง การพัฒนาที่เด็กตามกระบวนการขั้นตอนที่กำหนด พร้อมทั้งมีการกำกับ ติดตาม ประเมินผลการดำเนินงาน

ขั้น A (Act) โดยนำ Model ขั้น S : 2S

Story Telling : การเล่าเรื่องราว การเล่าวิธีการทดลองกิจกรรมวิทยาศาสตร์

Start to do : การลงมือปฏิบัติ ลงมือกระทำด้วยตนเอง

3.2 การดำเนินงานตามกิจกรรม

          P = Plan (วางแผน) โดยนำ Model ขั้น K : knowledge base หมายถึง การสร้างความรู้ความเข้าใจ และสร้างตระหนักถึงความหมาย คุณค่าและความสำคัญของการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ พัฒนาทักษะ EF ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์

          1. เข้าร่วมการการอบรมเสริมสร้างศักยภาพครูปฐมวัยเพื่อการพัฒนาทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) และศึกษาเพิ่มเติมเกี่ยวกับกิจกรรมพัฒนาทักษะสมอง (EF) พร้อมทั้งศึกษาวิเคราะห์มาตรฐานหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย ซึ่งพบว่านักเรียนต้องได้รับการส่งเสริมทักษะทางสมอง(EF) เพื่อจะทำให้มีพัฒนาการที่ดีขึ้นทั้ง 4 ด้าน

2. กิจกรรมแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (PLC) ระหว่างครูเพื่อหาแนวทางในการส่งเสริมทักษะทางสมอง (EF) และพัฒนาการทั้ง 4 ด้าน โดยทำการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับครูปฐมวัยภายในโรงเรียน ผลจากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ พบว่า การจัดกิจกรรมทดลองทางวิทยาศาสตร์ สามารถนำมาใช้ในการพัฒนาทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) ของเด็กได้

3. ศึกษาวิธีการจัดกิจกรรมทดลองทางวิทยาศาสตร์ โดยการจัดทำแผนการจัดกิจกรรมทดลองวิทยาศาสตร์ นำแผนการจัดประสบการณ์การเรียนรู้ การพัฒนาทักษะทางสมอง (EF) ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ไปใช้กับเด็กชั้นอนุบาล ๒-3 ของโรงเรียนผ่องพลอยอนุสรณ์ พร้อมทั้งมีการประเมินผลการทำกิจกรรม

          D = Do (ลงมือปฏิบัติ) โดยนำ Model ขั้น I : I have life skills หมายถึง การลงมือปฏิบัติตามแผนประสบการณ์การเรียนรู้ พัฒนาทักษะทางสมอง (EF) ด้วยกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ ดังนี้

1)     ครูบอกชื่อกิจกรรมการทดลองกับเด็ก และร่วมกันสนทนาถึงอุปกรณ์ที่ใช้ในการทำการทดลอง

บอกวิธีการทดลองให้เด็ก ๆ ฟัง

2)     เด็กและครูร่วมกันทำกิจกรรมการทดลองวิทยาศาสตร์

3)     ครูกระตุ้นด้วยคำถามเกี่ยวกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในการทดลอง เพื่อทบทวนเรื่องราวของ

การทดลอง เพื่อให้เด็กตรวจสอบความคิด แสดงความคิดเห็น แสดงความรู้สึก

4)     เด็กบันทึกผลการทดลองด้วยการวาดภาพ

C = Check (การติดตาม) โดยนำ Model ขั้น D : Development หมายถึง พัฒนาการที่เป็นลำดับขั้นตอนเผชิญความยากลำบากด้วยตัวเอง

1)     เด็กและครูร่วมกันสนทนาสรุปการผลการทดลองวิทยาศาสตร์ โดยให้เด็กแสดงความคิดเห็น

ความรู้ และความรู้สึกที่มีต่อกิจกรรมวิทยาศาสตร์

2)     สังเกตและจดจำบันทึกพัฒนาการของเด็กระหว่างทำกิจกรรม

3)     ประเมินพัฒนาการเด็กจากแบบบันทึกการปฏิบัติการทดลองกิจกรรมวิทยาศาสตร์

4)     มีการนิเทศ กำกับ ติดตามการดำเนินงาน พร้อมนำข้อค้นพบมาวางแผน พัฒนาการจัดกิจกรรมให้บรรลุ

ตามวัตถุประสงค์

A = Act (การปรับปรุงแก้ไข) โดยนำ Model ขั้น S : 2S

1) Story Telling : การเล่าเรื่องราว การเล่าวิธีการทดลองกิจกรรมวิทยาศาสตร์

2) Start to do : การลงมือปฏิบัติ ลงมือกระทำด้วยตนเอง

วิเคราะห์ปัญหา/อุปสรรควิธีการแก้ไข้ โดยใช้กระบวนการ PLC  นำผลการประเมินมาวิเคราะห์ร่วมกับครูผู้เกี่ยวข้อง เพื่อที่จะได้นำไปเป็นข้อมูลในการวางแผนพัฒนานักเรียนให้ดียิ่งขึ้นต่อไป

การประเมินผลเพื่อติดตามความคืบหน้า เช่น การสังเกตพฤติกรรมของเด็ก เพื่อนำมาปรับปรุงและต่อยอดให้เกิดความยั่งยืน

3.3 ประสิทธิภาพของการดําเนินงาน

          1. การจัดกิจกรรมเสริมสร้างทักษะทางสมอง (EF) ด้วยกิจกรรมการทดลองวิทยาศาสตร์ โดยใช้กระบวนการ KIDS Model  เป็นกิจกรรมที่เด็กและครูได้มีการลงมือปฏิบัติ ปรากฏชัดเจน โดยมีวิธีการหรือองค์ความรู้ที่หลากหลายมาใช้ในการจัดกิจกรรม ส่งผลต่อเป้าหมายและการพัฒนาอย่างมีคุณภาพ บรรลุ วัตถุประสงค์ที่ตั้งไว้ เด็กทุกคนมีส่วนร่วมในกิจกรรมครบทุกคน และได้รับการพัฒนาทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) ดังนี้

          กลุ่มทักษะพื้นฐาน

                    1. ความจําเพื่อใช้งาน (Working Memory เด็ก ๆ สามารถจดจําขั้นตอน วิธีการทดลองวิทยาศาสตร์ และสามารถตอบคําถามการทดลองวิทยาศาสตร์ได้

                    2. การยั้งคิดไตร่ตรอง (Inhibitory Control) เด็ก ๆ จะต้องรอคอย และคิดก่อนลงมือปฏิบัติอยู่เสมอ

                    3. การยืดหยุ่นความคิด (Shift/Cognitive Flexibility) เมื่อเด็กพบปัญหาในการทดลอง   เด็ก ๆ จะร่วมกันแก้ไขปัญหาด้วยวิธีการต่างๆที่หลากหลาย

          กลุ่มทักษะกำกับตนเอง

                    4. การจดจ่อใส่ใจ (Focus/Attention) เด็ก ๆ ทดลองกิจกรรมวิทยาศาสตร์อย่างตั้งใจ

                      5. การควบคุมอารมณ์ (Emotional Control) เด็ก ๆ สามารถควบคุมอารมณ์ตนเองได้เมื่อทำการทดลอง แล้วผลการทดลองออกมาไม่เหมือนคนอื่น ๆ  

                    6. การติดตามประเมินตนเอง (Self-Monitoring)  เด็ก ๆ ร่วมกันแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นกับตนเองและผู้อื่น ดูผลที่เกิดขึ้นจากการแก้ไขปัญหา และได้เล่าเรื่องราวที่ตนเองได้ลงมือปฏิบัติได้

          กลุ่มทักษะการปฏิบัติ

                    7. การริเริ่มและลงมือทำ (Initiating) มีความคิดริเริ่ม คิดนอกกรอบได้ ตัดสินใจลงมือทำด้วยตัวเอง ไม่ต้องให้ใครเตือน เด็ก ๆ ได้เลือกทำการทดลองด้วยวิธีการหรือขั้นตอนที่เด็ก ๆ เข้าใจ

                    8. การวางแผนและจัดระบบดำเนินการ (Planning and Organizing) เด็ก ๆ ได้วางแผนในการทดลองร่วมกัน และตั้งเป้าหมายร่วมกันในการทดลองกิจกรรมให้สำเร็จ

                    9. การมุ่งเป้าหมาย (Goal-Directed Persistence) เด็ก ๆ มีความพยายามทำตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ให้สำเร็จ มีความมุ่งมั่น อดทนต่อความยากลําบากได้

3.4 การใช้ทรัพยากร

          การจัดกิจกรรมเสริมสร้างทักษะทางสมอง (EF) ด้วยกิจกรรมทดลองวิทยาศาสตร์ โดยใช้กระบวนการ KIDS Model เพื่อพัฒนาทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) ของเด็กปฐมวัย ได้รับการจัดสรรงบประมาณจากโครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย โดยได้นํางบประมาณมาจัดซื้อวัสดุ - อุปกรณ์ในการทดลองกิจกรรมวิทยาศาสตร์สำหรับเด็กปฐมวัย การจัดสรรงบประมาณเพียงพอต่อการจัดกิจกรรม และยังมีคงเหลือเพื่อนําไปพัฒนาเด็กในด้านอื่นๆ ต่อไป

4.1 ผลที่เกิดตามจุดประสงค์

     1. เด็กระดับชั้นอนุบาล ๒-3 เกิดทักษะทางสมอง (Executive Function : EF)

     2. เด็กชั้นอนุบาล ๒-3 มีพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ ผ่านกิจกรรมการทดลองทางวิทยาศาสตร์

     3. เด็กชั้นอนุบาล ๒-3 เกิดความรู้สึกที่ดี และมีความสุขในการเรียน

          4.2 ผลสัมฤทธิ์ของงาน

             เด็กชั้นอนุบาล ๒-3 ร้อยละ 90 ได้รับการพัฒนาทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) เกิดการเรียนรู้ผ่านกิจกรรมการทดลองทางวิทยาศาสตร์ และเชื่อมโยงสิ่งที่ได้เกิดขึ้นจากการลงมือทำกิจกรรมด้วยตนเอง บันทึกผลจาก   สิ่งที่ตนเองปฏิบัติได้ เกิดทักษะทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) เกิดความรู้สึกที่ดี และมีความสุขในการเรียน

          4.3 ประโยชน์ที่ได้รับ

          1) เด็กได้รับการส่งเสริมทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) ด้วยกิจกรรมที่ได้ปฏิบัติจริงมีความหลากหลายและท้าทายความสารถ นําไปสู่การพัฒนาที่มีประสิทธิภาพ

          2) เด็กได้รับการพัฒนาทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตร์ เช่น ทักษะการสังเกต ทักษะการสื่อสาร ทักษะการวัด ทักษะการลงความเห็น เป็นต้น

          3) เด็กได้รับการส่งเสริมพัฒนาการทั้ง 4 ด้านอย่างเหมาะสมกับวัย เกิดความรู้สึกที่ดี และมีความสุข                      ต่อการเรียน

          4.4 วิธีประเมินผล

ประเมินจากผลการประเมินพัฒนาการด้านสติปัญญา

5. ปัจจัยความสําเร็จ

     1. ผู้บริหารโรงเรียนให้ความสําคัญ ส่งเสริมให้กําลังใจ ให้การสนับสนุนการพัฒนาสื่อ วัสดุ อุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ใช้ในการจัดการเรียนรู้ปฐมวัย

     2. คณะครูระดับชั้นปฐมวัยที่มีส่วนร่วม มุ่งมั่น ตั้งใจ ในการพัฒนาเด็ก

     3. เด็กระดับชั้นอนุบาล ๒-3 ที่ให้ความร่วมมือในการเข้าร่วมกิจกรรม

     4. ผู้ปกครองและผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่ายให้การสนับสนุนและมีส่วนร่วมในการพัฒนาการเรียนรู้

     5. โรงเรียนให้ความพร้อมของอุปกรณ์ เทคโนโลยีสารสนเทศ และการประยุกต์ใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสม

6. บทเรียนที่ได้รับ (Lesson Learned)

     1. การจัดกิจกรรมเสริมสร้างทักษะทางสมอง (EF) ด้วยกิจกรรมการทดลองวิทยาศาสตร์ โดยใช้กระบวนการ KIDS Model ทำให้ได้เห็นถึงความสำคัญของการพัฒนาทักษะทางสมอง (EF) ที่ส่งผลกับเด็กโดยตรง โดยเฉพาะในระดับปฐมวัย หากไม่ได้รับการพัฒนาอย่างเหมาะสมก็จะนําไปสู่เยาวชนที่มีพฤติกรรมไม่พึงประสงค์

     2. เด็กปฐมวัยที่ได้รับการพัฒนาทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) ช่วยทำให้สมองส่วนหน้า          ควบคุมอารมณ์ มีสมาธิ การจดจ่อ มีการยับยั้งชั่งใจได้ดีขึ้น ต้องอาศัยปัจจัยหลาย ๆ ส่วนด้วยกัน และที่สำคัญ         คือการได้รับความร่วมมือจากผู้ปกครองที่จะเป็นตัวช่วยส่งเสริมให้เด็กเกิดทักษะทางสมองที่ดี เริ่มจากปฐมวัยเป็น     ขั้นแรก ส่งผลต่อการเป็นผู้ใหญ่ที่มีประสิทธิภาพในอนาคต

     3. กิจกรรมที่ให้เด็กได้ลงมือปฏิบัติด้วยตนเอง และมีความหลากหลาย ทำให้เด็กเกิดการสนใจในการเรียนรู้ ทำให้เกิดการเรียนรู้ที่ดี ส่งเสริมให้เด็กมีพัฒนาการด้านร่างกาย อารมณ์ สังคม และ สติปัญญา และพัฒนาทักษะทางสมองเพื่อเป็นพื้นฐานในการเรียนรู้ในระดับที่สูงขึ้นไป

     4. การปฏิบัติงานที่เป็นระบบ มีแนวทางการปฏิบัติที่ชัดเจน มีการวางแผนสู่เป้าหมาย ได้รับการสนับสนุน ที่ดี     มีสื่อเทคโนโลยีที่ส่งเสริมการเรียนรู้ ส่งผลให้งานประสบผลสำเร็จได้ดี และมีคุณภาพ

ข้อสังเกต/ข้อเสนอแนะและข้อควรระวังใน การนําผลงานไปประยุกต์ใช้

1. ในการเลือกกิจกรรมการทดลองทางวิทยาศาสตร์ ควรคำนึกถึงความยากง่ายและความปลอดภัย             เป็นสำคัญและต้องคำนึงถึงช่วงวัย ช่วงระยะเวลาความสนใจของเด็ก และต้องมีเทคนิคในการจัดกิจกรรม การทดลอง กระตุ้นให้เด็ก ๆ ตั้งใจและเข้าใจเนื้อหาที่เราต้องการสื่อสารมากยิ่งขึ้น

7. การเผยแพร่ผลงาน/การได้รับการยอมรับหรือรางวัลที่ได้รับ

          -  การเผยแพร่ผลงาน   

- เผยแพร่ใน Group LINE ผู้ปกครองชั้นอนุบาล ๒-3 โดยการสร้างอัลบั้มภาพและชี้แจงกิจกรรมให้ผู้ปกครองทราบ

- Facebook โรงเรียนผ่องพลอยอนุสรณ์

รางวัลที่ได้รับ

1.     ได้รับรางวัลพระราชทาน" บ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย ประเทศไทย"  จากผู้แทนพระองค์

สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ เมื่อวันที่ 2๑ - ๒๓ กรกฎาคม 256๖

2. รางวัลเหรียญเงินหญิงเดี่ยว กลุ่ม B รางวัลเหรียญทองแดง ชายเดี่ยว กลุ่ม A และ กลุ่ม B ได้เหรียญทองแดง จากการแข่งขันหมากล้อม อนุบาล โกะเกมส์ ครั้งที่ 4

3. รางวัลชนะเลิศ ประเภทชายเดี่ยว กลุ่มB การแข่งขันหมากล้อมอนุบาลโกะเกมส์ ครั้งที่ 5 วันที่ 21กุมภาพันธ์ 2567

4. รางวัลรองชนะเลิศ  ประเภทบุคคลชาย และประเภทบุคคลหญิง  การแข่งขันหมากล้อมอนุบาลโกะเกมส์   ครั้งที่6  วันที่ 15 กุมภาพันธ์ 2568 โรงเรียนพระยามนธาตุราชศรีพิจิตร

5. รางวัลชนะเลิศอันดับ 1 การแข่งขันปะติดสร้างสรรค์สู่จินตนาการเล่าเรื่อง จากการแข่งขันนิทรรศการเครือข่ายที่ 18 ปีการศึกษา 2566

8. การขยายผล ต่อยอด หรือประยุกต์ใช้ผลงาน นวัตกรรม

          1. การแลกเปลี่ยนเรียนรู้จากการถอดบทเรียน

                    - ส่งต่อความรู้ในการพัฒนาทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) ให้ครูในสายชั้นอนุบาล    ได้นำไปใช้ และเป็นแบบอย่างที่ดีในการจัดกิจกรรมการทดลองวิทยาศาสตร์

                    - การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในการพัฒนาทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) โดยกิจกรรมประจำวันอื่น ๆ ที่ใช้ในสถานศึกษา และต่างสถานศึกษา สามารถนำมาจัดเป็นกิจกรรมประจำวัน หรือตามหน่วยการเรียนรู้ได้เป็นอย่างดี

2. การเรียนรู้เพื่อต่อยอด และขยายผล

                    - ควรมีการศึกษาความสามารถที่เสริมสร้างทักษะทางสมอง (Executive Function : EF)                 ของเด็กปฐมวัย จากกิจกรรมอื่น ๆ เช่น นิทาน ศิลปะ เป็นต้น

                    - จากการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในสถานศึกษา พบว่า กิจกรรมหลัก ทั้ง 6 กิจกรรม ที่จัดให้เด็กปฐมวัย              สามารถนำหลักการและความรู้ด้านการเสริมสร้างทักษะทางสมอง (Executive Function : EF) มาบูรณาการเชื่อมโยงกันได้