โรงเรียนวิถีพุทธ
วิถีธรรม มีการบูรณาการเรื่องของพระพุทธศาสนาในกิจกรรมต่างๆ ของโรงเรียน เพื่อให้นักเรียนได้ซึมซับ
นำไปสู่การมีพฤติกรรมถาวรที่พึงประสงค์และตระหนักในความจริงที่ว่าพุทธศาสนาคือวิถีชีวิตไทย
กระบวนการของกิจกรรมควรเป็นไปตามแนวทางของศีล สมาธิ ปัญญา โดยมีจุดเน้นในเบื้องต้น คือ การกิน อยู่ ดู ฟังเป็น พูดจาไพเราะ
กิจกรรมโรงเรียนวิถีพุทธ วิถีธรรม เป็นกระบวนการพัฒนานักเรียนทั้งในด้านความประพฤติ(ศีล) จิตใจ(สมาธิ) และปัญญา(ปัญญา) เป็นกระบวนการทั้งในและนอกห้องเรียน โรงเรียนจึงจัดกิจกรรมต่างๆ
อย่างเป็นระบบเพื่อให้เกิดความต่อเนื่องและเป็นวิถีชีวิต
โดยเป็นกิจกรรมหลากหลายรูปแบบ
1. กิจกรรมวิถีพุทธ
- การน้อมนำธรรมะสวัสดีที่บ้านและที่โรงเรียน
- การสวดมนต์ไหว้พระในตอนเช้า/เย็นที่หน้าเสาธงและสวดมนต์ทำนองสรภัญญะในชั่วโมงสุดท้ายทุกวันศุกร์
- กิจกรรมแผ่เมตตา จะทำทุกครั้งที่สวดมนต์เสร็จ
- กิจกรรมเดินสำรวม
ขณะเดินเข้าขั้นเรียนในตอนเช้าและเดินไปรับประทานอาหารตอนพักกลางวัน
- กิจกรรมกล่าวนำทำสมาธิในตอนเช้าก่อนเรียนหนังสือและทำก่อนเรียนหนังสือในภาคบ่าย
- กิจกรรมวางทุกงานอ่านทุกคนอย่างมีสติ จะทำหลังจากนั่งสมาธิในตอนเช้าแล้วโดยใช้เวลา 10 นาที ก่อนที่จะเรียนหนังสือตามตารางเรียน
- ขอบคุณผู้มีอุปการะ
กิจกรรมนี้จะทำหลังจากที่นักเรียนรับประทานอาหารอิ่มแล้ว จะกล่าวขอบคุณผู้มีอุการะ ด้วยคำว่า “ขอบคุณ ขอบคุณ ขอบคุณที่นำอาหารมาให้พวกเราซาบซึ้งใจ
จากนี้ต่อไปจะทำความดีตอบแทน”
- ธรรมะขอบคุณ นักเรียนจะกล่าวขอบคุณคุณครูเมื่อเรียนจบชั่วโมงหรือเมื่อคุณครูอบรมหน้าเสาธง หรือขอบคุณบุคคลอื่น เพื่อน พี่ น้องที่ทำสิ่งต่างๆ ให้หรือให้ความช่วยเหลือ
2. กิจกรรมธรรมร้อยดวงใจ ค่ายพุทธบุตร
พิธีมอบตัวเป็นศิษย์แด่พระอาจารย์ ฟังบรรยายธรรม เรื่อง ความเป็นพุทธบุตร รับปณิธานพุทธบุตรและกติกาสัญญาใจ กิจกรรมกลุ่มสัมพันธ์ หลักปฏิบัติชาวพุทธ กิจกรรมหน้าที่ของครู พ่อ แม่ หน้าที่ของบุตร ฝึกกรรมฐานเบื้องต้น (ฝึกทำความรู้สึกตัว) ศาสนพิธีและมารยาทไทย กิจกรรมเยาวชน การนั่งสมาธิกิจกรรมเยาวชนอยากรู้ (ไขข้อข้องใจ) ธรรมบรรยาย เรื่อง กฎแห่งกรรม
3. กิจกรรมวันสำคัญทางพุทธศาสนา
นักเรียนมีความรู้เกี่ยวกับวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและร่วมกิจกรรมได้อย่างถูกต้อง ตระหนักถึงหน้าที่ของตนเองและเห็นความสำคัญของวันสำคัญต่างๆ ทางพระพุทธศาสนา เกิดความสัมพันธ์อันดีระหว่างโรงเรียน วัด และชุมชน มีกิจกรรมทำบุญตักบาตร ฟังเทศนา ฟังธรรมจากพระอาจารย์ กิจกรรมเวียนเทียน
4. กิจกรรมสมาทานศีล
นักเรียนได้รู้และเข้าใจความหมายของศีลห้า รู้วิธีการสมาทานศีลและสามารถกล่าวคำสมาทานศีลห้า นักเรียนประพฤติและปฏิบัติตนเป็นคนดีอยู่ในศีลในธรรม มีกิจกรรมสวดมนต์ไหว้พระ อาราธนาศีล 5 สมาทานศีล 5 นั่งสมาธิแผ่เมตตา อธิษฐานจิตร่วมกัน ฟังธรรมะ
5. กิจกรรมตักบาตรน้ำใจ
นักเรียนได้เห็นคุณค่าของประเพณีและวัฒนธรรมที่ดีงามทางศาสนาได้ประพฤติปฏิบัติตนให้ถูกต้องตามหน้าที่พุทธศาสนิกชนที่ดี รู้จักการเสียสละแบ่งปัน ไม่เห็นแก่ตัว ไม่เอาเปรียบสังคม และช่วยเหลือผู้ที่ด้อยโอกาส โดยมีกิจกรรมตักบาตรข้าวสารอาหารแห้ง ทั้งผู้บริหาร คณะครู นักเรียน และผู้ปกครอง ร่วมกันใส่บาตร พระอาจารย์ท่านได้มอบคืนให้นักเรียนเรียนดีที่มีฐานะยากจน
6. กิจกรรมสวดมนต์ทำนองสรภัญญะ
โรงเรียนบ้านนายสีจัดกิจกรรมให้นักเรียนสวดมนต์ทำนองสรภัญญะทุกเย็นวันศุกร์ เพื่อปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม และการเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดี รำลึกคุณพระรัตนตรัย ส่งเสริมให้นักเรียนเห็นความสำคัญของการสวดมนต์ไหว้พระ เสริมสร้างสมาธิในการจำบทสวดมนต์ ฝึกความอดทน ส่งผลต่อการเรียนรู้ของนักเรียนให้ดียิ่งขึ้น และสามารถนำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาไปใช้ในชีวิตประจำวัน เกิดความก้าวหน้ามั่นคงแก่ตนเอง
7. กิจกรรมเรียนธรรมศึกษา
โรงเรียนได้จัดให้มีการสอนธรรมศึกษาในโรงเรียน และจะดำเนินการสอบธรรมศึกษา ชั้นตรี โท เอก เพื่อให้คณะครูและนักเรียนได้เรียนรู้และเข้าใจหลักพุทธธรรมที่ถูกต้อง สามารถนำไปประยุกต์ใช้ให้เกิดประโยชน์ในชีวิตประจำวันได้ ตลอดจนพัฒนาตนเองไปในทางที่ถูกต้อง เพราะจะเป็นการเตรียมความพร้อมด้านจิตใจ ตลอดจนส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมในตนเอง การเรียงความแก้กระทู้ธรรม เป็นการแสดงออกซึ่งความรู้ ความเข้าใจ ความคิด และความรู้สึก จากการศึกษาวิชาธรรมะ พุทธะ และเบญจศีลเบญจธรรมว่าสามารถจะถ่ายทอด ความรู้ ความเข้าใจ ความคิด และความรู้สึก การเรียนรู้วิชาธรรมะ พุทธะ และเบญจศีลเบญจธรรม นักเรียนมีความรู้ความเข้าใจในหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่ถูกต้องนำหลักธรรมไปปฏิบัติในชีวิตประจำวันและสามารถนำความรู้ไปสอบธรรมศึกษา
1. กิจกรรมวิถีพุทธ
การน้อมนำธรรมะสวัสดีจะทำให้นักเรียนรู้จักสัมมาคารวะ เป็นผู้มีจิตใจอ่อนโยน เป็นกัลยานมิตรกับทุกคน นักเรียนสามารถไหว้และกราบแบบเบญจางคประดิษฐ์ได้ถูกต้อง ทำจิตใจให้สงบเตรียมพร้อมที่จะเรียนได้ดีด้วยการทำสมาธิ ทั้งขณะ ยืน นั่ง และเดินสำรวม ตลอดจนการอ่านหนังสืออย่างมีสติทำให้นักเรียนจดจำได้ดี นักเรียนเป็นผู้สำนึกในบุญคุณข้าวและขอบคุณผู้มีอุปการะ แสดงถึงการมีความกตัญญู ผลการประเมินคิดเป็นร้อยละ 91.51 อยู่ในระดับคุณภาพยอดเยี่ยม
2. กิจกรรมธรรมร้อยดวงใจ ค่ายพุทธบุตร
นักเรียนทุกคนได้ฟังธรรมเป็นการกล่อมเกลาจิตใจให้เป็นผู้มีความประพฤติดี มีศีลธรรม มีความโอบอ้อมอารี และแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อผู้มีพระคุณ รวมถึงการได้ปฏิบัติธรรมอย่างจริงจัง โดยการฝึกจิตให้มีสมาธิ ทำให้นักเรียนเกิดจิตสำนึกรับผิดชอบ เสียสละ รู้จักการช่วยเหลือตนเองและผู้อื่น สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข ผลการประเมินคิดเป็นร้อยละ 86.00 อยู่ในระดับคุณภาพดีเลิศ
3. กิจกรรมวันสำคัญทางพุทธศาสนา
นักเรียนมีความรู้เกี่ยวกับวันสำคัญทางพระพุทธศาสนาและร่วมกิจกรรมได้อย่างถูกต้อง ตระหนักถึงหน้าที่ของตนเองและเห็นความสำคัญของวันสำคัญต่างๆ ทางพระพุทธศาสนา เกิดความสัมพันธ์อันดีระหว่างโรงเรียน วัด และชุมชน มีกิจกรรมทำบุญตักบาตร ฟังเทศนา ฟังธรรมจากพระอาจารย์ กิจกรรมเวียนเทียน ผลการประเมินคิดเป็นร้อยละ 89 อยู่ในระดับคุณภาพดีเลิศ
4. กิจกรรมสมาทานศีล
นักเรียนได้รู้และเข้าใจความหมายของศีลห้า รู้วิธีการสมาทานศีลและสามารถกล่าวคำสมาทานศีลห้า นักเรียนประพฤติและปฏิบัติตนเป็นคนดีอยู่ในศีลในธรรม มีกิจกรรมสวดมนต์ไหว้พระ อาราธนาศีล 5 สมาทานศีล 5 นั่งสมาธิแผ่เมตตา อธิษฐานจิตร่วมกัน ฟังธรรมะ ผลการประเมินคิดเป็นร้อยละ 94.75 อยู่ในระดับคุณภาพยอดเยี่ยม
5. กิจกรรมตักบาตรน้ำใจ
นักเรียนได้เห็นคุณค่าของประเพณีและวัฒนธรรมที่ดีงามทางศาสนา ได้ประพฤติปฏิบัติตนให้ถูกต้องตามหน้าที่พุทธศาสนิกชนที่ดี รู้จักการเสียสละแบ่งปัน ไม่เห็นแก่ตัว ไม่เอาเปรียบสังคม และช่วยเหลือผู้ที่ด้อยโอกาส โดยมีกิจกรรมตักบาตรข้าวสารอาหารแห้ง ทั้งผู้บริหาร คณะครู นักเรียน และผู้ปกครอง ร่วมกันใส่บาตร พระอาจารย์ท่านได้มอบคืนให้นักเรียนเรียนดีที่มีฐานะยากจน ผลการประเมินคิดเป็นร้อยละ 95 อยู่ในระดับคุณภาพยอดเยี่ยม
6. กิจกรรมสวดมนต์ทำนองสรภัญญะ
โรงเรียนบ้านบ้านนายสีจัดกิจกรรมให้นักเรียนสวดมนต์ทำนองสรภัญญะทุกเย็นวันศุกร์ เพื่อปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม และการเป็นพุทธศาสนิกชนที่ดี รำลึกคุณพระรัตนตรัย ส่งเสริมให้นักเรียนเห็นความสำคัญของการสวดมนต์ไหว้พระ เสริมสร้างสมาธิในการจำบทสวดมนต์ ฝึกความอดทน ส่งผลต่อการเรียนรู้ของนักเรียนให้ดียิ่งขึ้น และสามารถนำหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาไปใช้ในชีวิตประจำวัน เกิดความก้าวหน้ามั่นคงแก่ตนเอง ผลการประเมินคิดเป็นร้อยละ 94.75 อยู่ในระดับคุณภาพยอดเยี่ยม
7. กิจกรรมเรียนธรรมศึกษา
การเรียงความแก้กระทู้ธรรม เป็นการแสดงออกซึ่งความรู้ ความเข้าใจ ความคิด และความรู้สึกของผู้เขียนซึ่งได้มาจากการศึกษาวิชาธรรมะ พุทธะ และเบญจศีลเบญจธรรมว่าสามารถจะถ่ายทอด ความรู้ ความเข้าใจ ความคิด และความรู้สึกออกไปสู่ผู้อื่นได้ดีหรือไม่ การเรียนรู้วิชาธรรมะ พุทธะ และเบญจศีลเบญจธรรม นักเรียนมีความรู้ความเข้าในหลักธรรมทางพระพุทธศาสนาที่ถูกต้อง นำหลักธรรมไปปฏิบัติในชีวิตประจำวันและความรู้ไปสอบธรรมศึกษา ผลการประเมินคิดเป็นร้อยละ 100 อยู่ในระดับคุณภาพยอดเยี่ยม
สรุปผลการประเมินโครงการวิถีพุทธ วิถีธรรม ผลการประเมินคิดเป็นร้อยละ 93 อยู่ในระดับคุณภาพยอดเยี่ยม