สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร
Department of Education
โครงงานกระถางรักษ์โลก
โรงเรียนวัดกำแพง
กระบวนการพัฒนา

จากการเรียนการสอนในหน่วย “เรารักสิ่งแวดล้อม” ครูได้แบ่งเด็กออกเป็น ๔ กลุ่ม และสร้างข้อตกลงร่วมกันในการออกไปทัศนศึกษานอกห้องเรียน เด็กได้ไปเรียนรู้นอกห้องเรียนบริเวณสวนเกษตรปลอดสารพิษและสวนหย่อมในโรงเรียน เด็กได้พบกับต้นไม้และดอกไม้ที่ปลูกอยู่ในกระถางพลาสติก และต้นไม้เล็กปลูกอยู่ในถุงพลาสติก เด็กมีข้อสงสัยเกี่ยวกับต้นไม้ที่ตนเองพบเจอ ครูจึงให้เด็กร่วมกันจดจำสิ่งที่ตนเองและเพื่อนๆ สงสัยและอยากรู้ แล้วพาเด็กขึ้นห้องเรียน แล้วให้เด็กแต่ละกลุ่มออกมาบอกสิ่งที่เด็กได้พบเจอ และบอกสิ่งที่เด็กสงสัยและอยากรู้เกี่ยวกับสิ่งนั้น จากการสนทนาร่วมกันระหว่างครูและเด็กๆ เด็กมีความสนใจและอยากรู้เกี่ยวกับกระถางสำหรับปลูกต้นไม้ ครูได้ชักชวน สอบถาม พูดคุยและให้เด็กๆ แสดงความคิดเห็น นำเสนอสิ่งที่เด็กสนใจหรือต้องการรู้ โดยให้เด็กยกมือลงคะแนนในเรื่องที่เด็กมีข้อสงสัย มีความอยากรู้และอยากค้นหาคำตอบมากที่สุดผลการเลือกเรื่องที่สนใจและอยากรู้มากที่สุดคือเรื่องกระถางที่สามารถปลูกในดินได้โดยไม่ทำลายสิ่งแวดล้อมจึงนำมาสู่การทำโครงงานกระถางรักษ์โลก ซึ่งเป็นเรียนรู้กระบวนการทางวิทยาศาสตร์

          วิทยาศาสตร์เป็นสาระการเรียนรู้ที่มีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการฝึกทักษะในด้านต่างๆ ซึ่งถือว่าเป็นความรู้พื้นฐานในการดำรงชีวิต และการนำความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวัน ดังนั้นแนวทางการจัดกิจกรรมทางวิทยาศาสตร์ควรสอดคล้องกับหลักสูตรการศึกษาปฐมวัย พุทธศักราช 2560 ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยผู้เรียนสามารถเรียนรู้ปัญหาด้วยตนเอง และสามารถหาวิธีแก้ไขปัญหาได้

          โครงงานกระถางรักษ์โลก เป็นการเรียนรู้ในลักษณะที่เปิดโอกาสให้นักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรม มีโอกาสได้เห็นปรากฏการณ์ต่าง ๆ ที่อยู่รอบตัวจริง มีอิสระในการตั้งสมมติฐานและทดลองเพื่ออธิบายปรากฏการณ์หรือปัญหาที่ตนเองมีความอยากรู้อยากเห็นนั้นด้วยตนเอง กิจกรรมลักษณะดังกล่าวที่เน้นวิธีการตั้งปัญหา แล้วตั้งสมมติฐานและการคิดวิธีการเพื่อหาคำตอบ จะทำให้นักเรียนมีความเข้าใจและไม่เกิดความเบื่อหน่าย สามารถก่อให้เกิดกระบวนการวิทยาศาสตร์ที่ปลูกฝังในตัวนักเรียนที่ได้เข้าร่วมค่ายวิทยาศาสตร์ ทำให้เป็นคนมีเหตุผลนำทางในการดำเนินชีวิต และเป็นทรัพยากรบุคคลที่มีคุณภาพทางด้านวิทยาศาสตร์ของประเทศไทยต่อไปในอนาคต

          โรงเรียนวัดกำแพงได้ตระหนักถึงความสำคัญ จึงจัดกิจกรรมนักวิทยาศาสตร์น้อย ซึ่งเป็นอีกวิธีหนึ่งที่นักเรียนสามารถนำกระบวนการทางวิทยาศาสตร์ไปวิเคราะห์หาเหตุผลได้อย่างเป็นระบบ เป็นแนวทางที่จะนำเอาวิธีการทางวิทยาศาสตร์ไปแก้ไขปัญหาในชีวิตประจำวัน ส่งเสริมการเรียนรู้ร่วมกัน ความสามัคคี ความร่วมมือ และส่งเสริมศักยภาพรวมทั้งความคิดริเริ่มสร้างสรรค์


ผลจากการปฏิบัติ

ตัวชี้วัดเชิงปริมาณ       นักเรียนระดับชั้นอนุบาลปีที่ 12  ได้เข้าร่วมโครงการทุกคน

ตัวชี้วัดเชิงคุณภาพ       นักเรียนระดับชั้นอนุบาลร้อยละ 85 มีทักษะการเรียนรู้ด้านต่างๆ ดังนี้ 

-    ทักษะด้านการเรียนรู้ สามารถเรียนรู้วิธีคิด วิธีตั้งคำถาม การทดลองและการค้นหาคำตอบได้

-    ทักษะด้านการสื่อสารทางภาษา  สามารถสื่อสารความคิดต่างๆ ออกมาเป็นถ้อยคำที่ผู้อื่นสามารถเข้าใจได้

-    ทักษะด้านสังคม  สามารถทำงานร่วมกับผู้อื่นได้เป็นอย่างดีและสามารถสื่อสารทางวิทยาศาสตร์ได้ 

-    ทักษะด้านร่างกาย ได้ฝึกฝนการใช้กล้ามเนื้อขณะทำการทดลองต่างๆ


เอกสารเพิ่มเติม :[ดาวน์โหลดเอกสาร]