กระบวนการ/ขั้นตอนการดำเนินการ Flow แผนภูมิ ของระบบ วิธีการและนวัตกรรมที่เป็น Best Practice

ขั้นที่ 1 วางแผนงานและเตรียมการ ชุมชนเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม

วางแผนงานและเตรียมการ  วิเคราะห์สภาพปัจจุบันปัญหาของนักเรียนที่มีปัญหาการทิ้งขยะ พบว่า นักเรียนขาดพื้นฐานความรู้ในการคัดแยกขยะ  นักเรียนหลายคนอาจจะเคยชินกับการทิ้งขยะเรี่ยราดไม่เป็นที่เป็นทาง นักเรียนส่วนใหญ่มองข้ามถังขยะไม่ยอมทิ้งลงถัง ซุกขยะไว้บริเวณรอบๆที่ตนเองอยู่ตรงนั้น เช่น โต๊ะหินอ่อน โต๊ะนักเรียน บนพื้น ท่อระบายน้ำ ต้นไม้ที่เป็นซอกเป็นรู  มีนักเรียนส่วนน้อยและคุณครูที่เห็นว่าการทิ้งขยะไม่ถูกที่ทำให้โรงเรียนไม่สะอาด ดูไม่งามตา คุณครูทุก ๆ คน มีการอบรมสอนลูกของตนให้มี ความรับผิดชอบ            มีระเบียบวินัย และมีความรักษาความสะอาดอยู่แล้ว ก็มีการจัดเวรทำความสะอาดอยู่ทุกวัน แต่มันการกำจัดเพียงพอบรรเทาไม่ให้ขยะมันมากเกินไป ดังนี้

         1.  เสนอโครงการเพื่อขออนุมัติ  16 พฤษภาคม 2565

                   2.  แต่งตั้งคณะกรรมการรับผิดชอบกิจกรรมต่าง ๆ โดยคณะกรรมการประกอบด้วย ครูนักเรียน  แกนนำที่โรงเรียนแต่งตั้ง  จำนวน 10 คน ตัวแทนนักเรียนห้องละ 2 คน และสมาชิกชมรมรักษ์สิ่งแวดล้อม มีกิจกรรมต่าง ๆ ดังนี้

                   1. กิจกรรมนักเรียนสำรวจปัญหาการคัดแยกประเภทขยะ ของแต่ละห้องเรียน (Survey)

                   2. กิจกรรมการใช้ถุงผ้าหรือตะกร้าแทนถุงพลาสติก(cloth bag and basket)

                   3. กิจกรรมการคัดแยกประเภทขยะ (กิจกรรม 3 R (Reduce (ลดการใช้), Reuse (การใช้ซ้ำ), Recycle (การนำกลับมาใช้ใหม่) ในห้องเรียน และบริเวณรอบโรงเรียน (3R)

                   4. กิจกรรมลดขยะอาหาร (Reduce food waste)

                   5. กิจกรรมรักษ์ต้นไม้ (Save the tree)

                   6. กิจกรรมปรับปรุงภูมิทัศน์(Landscape improvement activities)

         7. กิจกรรมติดตามข่าวสารความเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมอย่างต่อเนื่อง (Follow information and news)

         8. กิจกรรมเตรียมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศ (coping with change)

         9. กิจกรรมชักชวนทำดีเพื่อสิ่งแวดล้อม (Encourage to do good for the environment)

บูรณาการร่วมกับ

1.      โครงการโรงเรียนปลอดขยะ

2.      โครงการบริหารจัดการขยะพลาสติกอย่างยั่งยืนในโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร

3.      โครงการการดำเนินงานด้านอาชีวอนามัยและความปลอดภัยในการทำงาน

4.      โครงการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม

5.      โครงการปลอดลูกน้ำยุงลายและโรคไข้เลือดออก

6.      โครงการพัฒนาสภาพแวดล้อมในการทำงานของโรงเรียนสุเหร่าจรเข้ขบ

7.      โครงการสถานศึกษาปลอดภัยสุขภาพอนามัยดี

8.      โครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมในโรงเรียน

9.      โครงการอาหารเสริม(นม)โรงเรียน

10. โครงการแหล่งเรียนรู้คู่รอยยิ้ม

11. โครงการโรงเรียนสิ่งแวดล้อมเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน(Eco School)

12. โครงการโรงเรียนส่งเสริมสุขภาพ

13. โครงการพัฒนาการสุขาภิบาลอาหารในโรงเรียน

14. โครงการอาหารกลางวัน

15. โครงการเด็กยิ้มอิ่มท้อง

ขั้นที่ 2 ให้ความรู้

                   ให้ความรู้เกี่ยวกับการคัดแยกประเภทขยะ ประโยชน์ของถุงผ้า การลดขยะ เศษอาหาร      รักษาต้นไม้ ดูแลพืชสวนครัว ปรับปรุงภูมิทัศน์ ติดตามข่าวสาร รับมือกับการเปลี่ยนแปลง และการชักชวนทำดีเพื่อสิ่งแวดล้อม ประชุมเพื่อ ความตระหนักให้บุคลากร  นักเรียนและผู้ปกครอง ให้เห็นความสำคัญสิ่งแวดล้อม และการทิ้งหรือกำจัดขยะชุดตรวจ ATK และหน้ากากอนามัย

ขั้นที่ 3 สังเกตพฤติกรรม

โรงเรียนมีการสร้างนวัตกรรมและกิจกรรมที่ส่งเสริมนิสัยการคัดแยกขยะทั้งที่โรงเรียนและที่บ้านโดยมีการจัดกิจกรรมคัดแยกขยะตามจุดต่างๆ มีถังขยะคัดแยกประเภท มีนักเรียนชมรมรักษ์สิ่งแวดล้อมเป็นแกนนำให้ความรู้เรื่อง ประเภทของขยะและการทิ้งขยะให้ถูกตามประเภทของขยะอย่างสม่ำเสมอ นักเรียนและบุคลากรทุกคนเข้าใจและปฏิบัติได้อย่างถูกต้องส่งผลให้พฤติกรรมการทิ้งขยะของนักเรียนแยกประเภทและทิ้งขยะมูลฝอยให้ลงถังขยะ ทำให้บริเวณต่างๆในโรงเรียนสะอาดขึ้นและนักเรียนนำขยะรีไซเคิลที่คัดแยกไปใช้ประโยชน์ตามลำดับ นักเรียนและบุคลากรทุกคนในโรงเรียนมีพฤติกรรมด้านการจัดการขยะที่เป็นรูปธรรมอย่างชัดเจน ครู บุคลากรและนักเรียน ใช้ถุงผ้า หรือตะกร้าแทนถุงพลาสติก นักเรียนทานอาหารหมดถาด เศษพืชผัก หรือเศษอาหารที่เหลือจากการเตรียมประกอบอาหารที่ไม่สามารถรับประทาน มีคนในชุมชนมารับเศษอาหารเพื่อนำไปเลี้ยงสัตว์ปลาดุก ทุกวันจันทร์-ศุกร์ ช่วยลดปริมาณคาร์บอน ทุกคนช่วยกันดูแลรักษาต้นไม้และพืชผักสวนครัว ช่วยกันดูแลรักษาความสะอาดของโรงเรียน ติดตามข่าวสารความเคลื่อนไหวด้านสิ่งแวดล้อมจากทุกช่องทาง อาทิ โทรทัศน์ สื่อสังคมออนไลน์ เจ้าหน้าที่ให้ความรู้ ครูให้ความรู้ บูรณาการกลุ่มสาระการเรียนรู้ ดูแลตนเองและดูแลคนในครอบครัวให้มีสุขภาพดี ป้องกันภัยที่เกิดจากฝุ่น PM2.5 สภาวะโลกร้อน ชักชวน ทำดีเพื่อสิ่งแวดล้อม และสร้างความตระหนักในการทิ้งขยะติดเชื้อหน้ากากอนามัยอย่างถูกวิธีเพื่อไม่ให้เกิดแพร่เชื้อ

ขั้นที่ 4 จัดทำคู่มือ

จัดทำคู่มือที่นี่เข้ขบเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม เพื่อใช้เป็นองค์ความรู้ตามวัตถุประสงค์และเพื่อเผยแพร่ความรู้แก่ผู้สนใจ

ขั้นที่ 5 การประชุมชี้แจง

          มีการประชุมก่อน -ระหว่าง- หลัง ดำเนินการ และการประชุมย่อย ผ่านการประชุมทั้ง ONSITE และ ONLINE

ขั้นที่ 6 การนำไปใช้

นำความรู้ที่ได้รับจากกิจกรรม นำไปปฏิบัติโดยให้เป็นวิถีชีวิตประจำวันจนเป็นพฤติกรรมเชิงบวกที่พึงประสงค์อันส่งผลดีต่อตนเอง โรงเรียน ชุมชนที่อยู่อาศัย

ขั้นที่ 7 ประเมินผลและปรับปรุง

             ผู้บริหารสถานศึกษา ข้าราชการครูและบุคลากร ผู้ปกครอง มีส่วนร่วมในการประเมินผลและเสนอแนะข้อควรปรับปรุง

ผลที่เกิดตามวัตถุประสงค์  

โรงเรียนมีการบริหารจัดการขยะอย่างเป็นระบบ ผู้บริหาร ครู บุคลากร นักเรียน ผู้ปกครอง ชุมชน   เห็นความสำคัญของการลดขยะ ด้วยการรับประทานอาหารไม่เหลือทิ้ง เศษอาหารนำไปเลี้ยงสัตว์ หรือทำปุ๋ย       ใช้บรรจุภัณฑ์ที่ใช้ซ้ำ ใช้ถุงผ้า มีการใช้พลาสติกลดลง ทุกคนมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมตนเอง คัดแยกตามประเภทขยะ มีความพึงพอใจในการจัดการ และมีความสุขในโรงเรียน 

ผลสัมฤทธิ์ของงาน 

1.            อาคารสถานที่และสิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียน มีความสะอาดเรียบร้อย

2.            ทุกคนได้รับข้อมูลข่าวสารและนำไปใช้ในการดูแลด้านสิ่งแวดล้อมได้ต่อเนื่อง

3.      ทุกคนปรับตัวรับการเปลี่ยนแปลงของสภาพภูมิอากาศและป้องกันตนเองจากโรคตามฤดูกาล        ได้อย่างเหมาะสม มีอัตราการเจ็บป่วยน้อยลง  

4.      ขยะในโรงเรียนได้รับการคัดแยกอย่างถูกวิธี และมีจำนวนลดลง

5.      ขยะอินทรีย์ จำพวกเศษอาหาร ผักและผลไม้ มีปริมาณลดลง และถูกนำไปใช้ให้เกิดประโยชน์

6.      มีการใช้พลาสติกน้อยลง เนื่องในโรงเรียน ผู้บริหาร ครู บุคลากร และนักเรียน มีการใช้ตะกร้า หรือ ถุงผ้า ใช้ปิ่นโตหรือกล่องใส่อาหาร  ใช้แก้วน้ำ กระบอกน้ำ หรือภาชนะที่ผลิตจากเครื่องเซรามิก หรือสแตนเลสสตีล ที่สามารถใช้ซ้ำได้ทุกวัน ใช้บรรจุภัณฑ์ที่สามารถใช้ได้หลายครั้งและย่อยสลายโดยไม่เป็นอันตรายต่อสิ่งแวดล้อม

ประโยชน์ที่ได้รับ

      สิ่งแวดล้อมภายในโรงเรียนสะอาด ปลอดภัย ไร้มลพิษทางอากาศ ทางน้ำ  ผู้บริหาร ครู บุคลากร

นักเรียน ตลอดจนผู้ปกครอง มีสุขภาพที่แข็งแรง จิตใจแจ่มใส  

ปัจจัยความสำเร็จ

          1. ผู้บริหารให้ความสำคัญและสนับสนุนการพัฒนาสิ่งแวดล้อมด้านการจัดการขยะ

          2. การมีส่วนร่วมสถานศึกษา ชุมชน ผู้ปกครองและผู้เกี่ยวข้อง

          3. มีวิธีการคัดแยกขยะที่ถูกต้องและเหมาะสม

          4. มีความพร้อมของอุปกรณ์รองรับเพียงพอต่อการคัดแยกขยะแต่ละประเภท

          5. ผู้ปฏิบัติงานมีความพร้อมและความตั้งใจที่นำประสบการณ์การทำงานมาพัฒนา ปรับปรุงระบบ
            การคัดแยกขยะอย่างต่อเนื่อง

1. การดำเนินการตามแนวทางโครงการชุมชนเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงขึ้นในสถานศึกษา โดยบุคลากร และนักเรียนทุกคน มีการปรับเปลี่ยนมาให้ความสำคัญต่อการคัดแยกขยะเพิ่มมากขึ้น   

2. การปฏิบัติงานที่เป็นระบบ มีแนวปฏิบัติที่ชัดเจน มีการสนับสนุนส่งผลให้งานบรรลุผลสำเร็จตามเป้าหมาย

3. การพัฒนาร่วมกัน ความมุ่งมั่นในการปฏิบัติงาน การทำงานเป็นทีม การมีส่วนร่วมในการปฏิบัติงานส่งผลให้งานประสบความสำเร็จอย่างมีคุณภาพ

        4. เกิดลักษณะนิสัยที่พึงประสงค์ “กิจนิสัยการใช้คุ้มค่าและการคัดแยกก่อนทิ้ง”

        5. การดำเนินการอย่างต่อเนื่อง

        6. เมื่อความสำเร็จสู่เป้าหมาย ความภาคภูมิใจก็คือ ทุกคนในโรงเรียนอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ดี สุขภาพดี มี ความสุข มีพฤติกรรมในการรักษ์สิ่งแวดล้อม โรงเรียนได้รับมอบป้าย Zero waste ระดับดี โครงการบริหารจัดการขยะพลาสติกอย่างยั่งยืนในโรงเรียนสังกัด