สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร
Department of Education
ยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย
โรงเรียนวัดบางปะกอก
กระบวนการพัฒนา

           ใช้วิธีการวิจัยแบบผสานวิธี ทั้งการวิจัยเชิงคุณภาพ และการวิจัยเชิงปริมาณ การวิจัยเชิงคุณภาพดำเนินการโดยวิเคราะห์เอกสาร งานวิจัยและทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง และสัมภาษณ์ผู้ให้ข้อมูลสำคัญที่กำหนดยุทธศาสตร์การจัดการศึกษาระดับเด็กปฐมวัย  วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เชิงเนื้อหาและการตีความ กำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างด้วยการคำนวณสูตรของทาโร ยามาเน่ และคัดเลือกกลุ่มตัวอย่างโดยใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างแบบชั้นภูมิ เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัยเป็นแบบสอบถามมาตราส่วนประมาณค่า 5 ระดับ และสถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูลประกอบด้วย ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการวิเคราะห์ถดถอยแบบขั้นตอน

            รูปแบบยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร ประกอบด้วย ยุทธศาสตร์ 5 ยุทธศาสตร์ โดยเรียงตามความผันแปร ได้แก่

                   ยุทธศาสตร์ที่ 1 พัฒนาสมรรถนะบุคลากรด้านการจัดประสบการณ์โดยใช้ทักษะ  การบริหารจัดการชีวิตสำหรับเด็กปฐมวัยอย่างมีประสิทธิภาพ

                   ยุทธศาสตร์ที่ 2 พัฒนาศักยภาพเด็กปฐมวัยให้มีทักษะการบริหารจัดการชีวิตเหมาะสมกับวัย

                   ยุทธศาสตร์ที่ 3 ยกระดับประสิทธิภาพระบบบริหารจัดการการศึกษาปฐมวัย โดยการมีส่วนร่วม และเครือข่ายที่เข้มแข็ง

                   ยุทธศาสตร์ที่ 4 พัฒนาสภาพแวดล้อม ทรัพยากรและนวัตกรรมที่ส่งเสริมการพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิต

                   ยุทธศาสตร์ที่ 5 พัฒนาหลักสูตรบูรณาการทักษะการบริหารจัดการชีวิต

               แผนการปฏิบัติการทดลองใช้รูปแบบยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย มีดังนี้

1)     การเตรียมความพร้อมในการใช้รูปแบบยุทธศาสตร์

                       ผู้บริหารสถานศึกษา ประชุมชี้แจง ทำความเข้าใจกับรองผู้อำนวยการสถานศึกษาทั้ง 4 ฝ่าย เกี่ยวกับแนวทางการพัฒนา สนับสนุน ส่งเสริม และขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร และกำหนดค่าเป้าหมาย ตัวชี้วัด แผนงาน โครงการ กิจกรรม ในการดำเนินการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ แล้วจึงประชุมบุคลากรทั้งโรงเรียนในการร่วมกันทำความเข้าใจยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร และร่วมพิจารณาแนวทางการดำเนินการตามแผนงาน โครงการ กิจกรรม ที่กำหนด เพื่อกำหนดบทบาทหน้าที่และการดำเนินการตามแผนงานในส่วนที่เกี่ยวข้อง รวมถึงกำหนดกรอบแนวทาง และวิธีการนิเทศ กำกับ ติดตาม การวัดประเมินผล การเปรียบเทียบกับค่าเป้าหมายและการปรับปรุงประสิทธิภาพ
การขับเคลื่อนยุทธศาสตร์

                      

 

2)     การจัดเตรียมสถานที่เพื่ออำนวยความสะดวก

                       ดำเนินการจัดตั้งสำนักงานอำนวยการและประสานงานการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย

 

3)     การประเมินผลการใช้ยุทธศาสตร์

                       การดำเนินการประเมินผลการใช้ยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย เพื่อการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ โดยกระบวนการนิเทศ กำกับติดตาม และพิจารณาแนวทางการปรับปรุงพัฒนาเป็นประจำทุกเดือน  ประเมินผลความพึงพอใจของครูระดับปฐมวัยและพี่เลี้ยงเด็กที่มีต่อยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย

                       การทดลองใช้รูปแบบยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย

จากนั้นนำผลจากการวิเคราะห์ข้อมูลจากการวิจัยเชิงปริมาณและการวิจัยเชิงคุณภาพแล้ว ทดลองกับกลุ่มตัวอย่าง โดยกำหนดระยะเวลาในการทดลองใช้ยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย 1 ปีการศึกษา

 


ผลจากการปฏิบัติ

      พบว่า ยุทธศาสตร์ที่ค้นพบจากการวิจัยนั้นเป็นยุทธศาสตร์ที่มีกระบวนการดำเนินการที่มีประสิทธิภาพส่งผลต่อการพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย ซึ่งจำเป็นต้องมีองค์ความรู้ การจัดสภาพแวดล้อม และบริบทให้เหมาะสมในการบริหารจัดการยุทธศาสตร์เพื่อให้เกิดประสิทธิภาพ ดังนั้นการวิจัยเพื่อการสืบค้นรูปแบบ วิธีการ กระบวนการหรือแนวทางการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ในรายยุทธศาสตร์ เพื่อหารูปแบบวิธีการ และปัจจัยที่ส่งผลต่อการขับเคลื่อนแต่ละยุทธศาสตร์โดยตรง รวมถึงการศึกษารูปแบบการขับเคลื่อนยุทธศาสตร์ เป็นแนวทางสำคัญที่จะช่วยส่งเสริมให้การใช้ยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัยโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร หรือสังกัดอื่น มีสัมฤทธิ์ผลทางการศึกษาในการพัฒนาคุณภาพ และเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยที่ดียิ่งขึ้น ประโยชน์ที่จะได้รับคือได้องค์ความรู้  การพัฒนาเด็กปฐมวัยและปัจจัยการจัดประสบการณ์เพื่อพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร  ได้ยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร ที่เหมาะสม และเอื้อต่อการนำไปบริหารจัดการการศึกษาระดับปฐมวัยของโรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร ให้มีประสิทธิผลสูงสุด และหน่วยงานอื่นที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาระดับปฐมวัย นำไปประยุกต์ใช้ในการพัฒนาคุณภาพการจัดการศึกษาในระดับปฐมวัย

โดยยุทธศาสตร์การพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย โรงเรียนสังกัดกรุงเทพมหานคร มีความจำเป็นต้องขับเคลื่อนกลยุทธ์ ประกอบไปด้วย 1) พัฒนาบุคลากรให้มีสมรรถนะด้านการจัดประสบการณ์ที่ใช้ทักษะการบริหารจัดการชีวิตอย่างมีประสิทธิภาพ จัดระบบ การบริหารจัดการงานบุคลากรในการพัฒนาสมรรถนะ การพัฒนาขีดความสามารถของบุคลากร ด้านความรู้ ความสามารถ รวมทั้งพฤติกรรม คุณลักษณะ ทัศนคติของบุคลากร วัฒนธรรมของหน่วยงาน และปัจจัยสนับสนุนที่จำเป็นต้องมีเพื่อการปฏิบัติงานทั้งด้านความรู้ ทักษะและประสบการณ์ ในการจัดประสบการณ์โดยใช้ทักษะการบริหารจัดการชีวิต โดยนำกระบวนการนิเทศและการบวนการ PLC (Professional Learning Community) มาใช้ในการติดตาม ประเมินผลและพัฒนาบุคลากร 2) พัฒนาศักยภาพเด็กปฐมวัยโดยใช้ทักษะการบริหารจัดการชีวิต พิจารณากลั่นกรองการกำหนดค่าเป้าหมายการพัฒนา เด็กปฐมที่วัยเหมาะสม โดยพิจารณาผลการวิเคราะห์คุณภาพเด็ก บริบทขององค์กรและปัจจัยที่เกี่ยวข้อง ให้สอดคล้องและเข้ากันได้ดีกับปัจจัยภายใน ปัจจัยภายนอก บริบทขององค์กรและปัจจัยที่เกี่ยวข้องที่จะเป็นแรงผลักดันในการพัฒนาคุณภาพเด็กปฐมวัยให้บรรลุตามเป้าประสงค์ที่กำหนดได้อย่างมีประสิทธิภาพมาตรฐาน 3) สร้างการมีส่วนร่วมและเครือข่ายที่เข้มแข็งในการพัฒนาระบบบริหารจัดการการศึกษาปฐมวัย ดำเนินการสร้างเครือข่ายแบบมีส่วนร่วมโดยการสร้างความเชื่อมโยงของกลุ่มคน หรือกลุ่มองค์กรที่สมัครใจที่จะแลกเปลี่ยนข่าวสารร่วมกัน หรือทำกิจกรรมร่วมกัน โดยมีการจัดระเบียบโครงสร้างของคนในเครือข่ายด้วยความเป็นอิสระ เท่าเทียมกันเพื่อให้เกิดความร่วมมือในการส่งเสริมพัฒนาการเด็กปฐมวัยที่ต่อเนื่องเป็นระบบภายใต้พื้นฐานของความเคารพสิทธิ เชื่อถือ เอื้ออาทรซึ่งกันและกันในการดำเนินกิจกรรม 4) ออกแบบและพัฒนาสภาพแวดล้อม ทรัพยากร และนวัตกรรมให้ส่งเสริมต่อการพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิต ดำเนินการศึกษาบริบท และสภาพแวดล้อมของโรงเรียน ศึกษาวิเคราะห์พฤติกรรมและกระบวนการหล่อหลอมพฤติกรรมการพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิตของเด็กปฐมวัย เพื่อออกแบบสภาพแวดล้อม และการเลือกใช้ทรัพยากร รวมถึงนวัตกรรมที่มีความเหมาะสมกับบริบทของโรงเรียน ทั้งด้านเด็กปฐมวัย บุคลากร ผู้ปกครอง และสภาพแวดล้อม 5) พัฒนาหลักสูตรและแผนการจัดประสบการณ์โดยใช้ทักษะการบริหารจัดการชีวิตบูรณาการกับกิจกรรมหลัก 6 กิจกรรม ดำเนินการประเมินหลักสูตรและผลการใช้แผนการจัดประสบการณ์ที่โรงเรียนออกแบบและพัฒนาขึ้นโดยเปรียบเทียบกับค่าเป้าหมายและผลการประเมินคุณภาพเด็กปฐมวัย พัฒนาเป็นหลักสูตรมาตรฐานและแผนการจัดประสบการณ์มาตรฐานของโรงเรียน และ 6) พัฒนารูปแบบการประเมินพัฒนาการทักษะการบริหารจัดการชีวิตบูรณาการ 6 กิจกรรม ดำเนินการศึกษาวิเคราะห์คุณลักษณะทางพฤติกรรมของเด็กปฐมวัยที่เกี่ยวกับทักษะการบริหารจัดการชีวิต และมาตรฐานเด็กปฐมวัยเพื่อจัดทำเครื่องมือการประเมินที่มีมาตรฐานและสามารถสะท้อนพฤติกรรมที่แสดงถึงการพัฒนาทักษะการบริหารจัดการชีวิต รวมถึง วิธีการประเมินและกรอบระยะเวลาการประเมิน

 


เอกสารเพิ่มเติม :[ดาวน์โหลดเอกสาร]