สำนักการศึกษา กรุงเทพมหานคร
Department of Education
โรงเรียนคุณธรรม
โรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม
กระบวนการพัฒนา

        กระบวนการผลิตผลงาน หรือขั้นตอนการดําเนินงาน 

          โครงการโรงเรียนคุณธรรมโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม เป็นความร่วมมือระหว่างสำนักงานเขตพระนคร กรุงเทพมหานคร และบริษัทเทเวศประกันภัย จำกัด (มหาชน) โดยหัวใจหลักของโครงการโรงเรียนคุณธรรมในภาพรวม คือ การพัฒนาพฤติกรรมผู้เรียนให้สอดคล้องกับคุณธรรมเป้าหมายที่โรงเรียนกำหนดไว้ เป้าหมายของโครงการโรงเรียนคุณธรรม คือ ๑) เพื่อสร้างการมีส่วนร่วมในการพัฒนาองค์ความรู้กระบวนการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม และ ๒) เพื่อกระตุ้นพัฒนาการด้านคุณธรรมและจริยธรรมของผู้เรียนภายใต้คุณลักษณะอันพึงประสงค์ตามหลักสูตรที่สถานศึกษากำหนด

        กระบวนการขั้นตอนการดำเนินงาน มีดังนี้

        การดำเนินการ

        ๑. ประชุมคณะกรรมการวางแผนงาน

        ๒. ขออนุมัติโครงการ

        ๓. แต่งตั้งคณะกรรมการดำเนินงาน

      ๔. ดำเนินการกิจกรรมโครงการโรงเรียนคุณธรรม โดยการบูรณาการเนื้อหากับกลุ่มกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน (แนะแนว/โตไปไม่โกง/ต้านทุจริต) และสอดแทรกเนื้อหา เรื่องคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม เข้าไว้ในรายวิชาต่าง ๆ ทั้ง ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้ โดยมีกิจกรรมดังนี้

            - กิจกรรมห้องเรียนอริยะ
            - กิจกรรมโครงงานโรงเรียนคุณธรรม ๔ รับ (รับผิดชอบ) วิถีมกุฏ ๔ รับ
            - กิจกรรมอื่นๆ ที่ส่งเสริมสนับสนุนโครงการโรงเรียนคุณธรรม โดยการบูรณาการ

        ๕. ประเมินผล รายงานผลโครงการ  

  การนิเทศ/ประเมินผล

            ๑. การนิเทศติดตามจากคณะกรรมการโรงเรียน

๒. การนิเทศติดตามจากคณะกรรมการจากบริษัทเทเวศประกันภัย

๓. การประเมินผลระดับโรงเรียน


        การขับเคลื่อนโครงการโรงเรียนคุณธรรมในสังกัดกรุงเทพมหานครในระยะเวลา 8 ปี สามารถแบ่งเป็นระยะได้ดังต่อไปนี้

        องค์ความรู้ ปี ๑ (ปี ๒๕๕๘) นับเป็นก้าวแรกของการเริ่มต้นบ่มเพาะพฤติกรรมที่ดีงามด้วยกระบวนการ มีส่วนร่วมของทุกภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง มุ่งเน้นการปฏิบัติตามกิจกรรมส่งเสริมความดีที่นักเรียนคิด นักเรียนทำ นักเรียนนำเสนอ ภายใต้กระบวนการบริหารจัดการตามคุณธรรมเป้าหมาย โดยมีกิจกรรมส่งเสริมความดี กระบวนการทบทวนความคิด และสมุดบันทึกความดี เป็นเครื่องมือกำกับการทำกิจกรรมส่งเสริมความดี ที่สอดคล้องกับการพัฒนาทักษะชีวิตของนักเรียนอย่างสมดุล ทำให้สามารถเห็นพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกที่เปลี่ยนแปลงไปได้อย่างชัดเจน ผลการขับเคลื่อนในปีที่ ๑ ทำให้เกิดองค์ความรู้ที่เรียกว่า “รูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม” ได้รูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม (Main Moral Model: ๓M) ๙ ขั้นตอน ของโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม เรียกว่า MAKUT MODEL โดยใช้องค์ความรู้ด้านมารยาท เป็นรูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม หลักสูตร “โตไปไม่โกง”   ด้านรับผิดชอบ ใช้รูปแบบการขับเคลื่อนการพัฒนาทักษะทางการคิดแบบมีส่วนร่วม ที่ส่งผลให้เกิดพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกในด้าน   ๑) รับผิดชอบต่อตนเอง ๒) รับผิดชอบต่อบุคคล ๓) รับผิดชอบต่อโรงเรียน ๔) รับผิดชอบต่อชุมชน มีโครงงานโรงเรียนคุณธรรม    ๔ รับ จำนวน ๔ โครงงาน ในปีแรก “มกุฏฯ รับผิดชอบต่อหน้าที่  คุณภาพดี  คือผลเชิงประจักษ์” เป็นการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรมของผู้เรียนและผู้สอน

        องค์ความรู้ ปี ๒  (ปี ๒๕๕๙) มุ่งเน้นไปที่การนำรูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรมที่ค้นพบในปีที่ ๑ มาใช้เป็นแนวทางในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมของผู้เรียนอย่างยั่งยืน โดยคณะผู้บริหาร คณะครู นักเรียน ร่วมกันค้นหากระบวนการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียน “คุณธรรมเป้าหมาย” “พฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวก” โดยมีกิจกรรมส่งเสริมความดี กระบวนการทบทวนความคิด และสมุดบันทึกความดี เป็นเครื่องมือกำกับการทำกิจกรรมส่งเสริมความดี ที่สอดคล้องกับการพัฒนาขีดสมรรถนะของผู้เรียนอย่างสมดุล ผลการขับเคลื่อนในปีที่ ๒ ทำให้เกิดองค์ความรู้ที่เรียกว่า กระบวนการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียน” ได้รูปแบบกระบวนการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ผู้เรียน (Moral identity model) ที่เรียกว่า MAKUT DESIGN เป็นรูปแบบการขับเคลื่อนการพัฒนาทักษะทางการคิดแบบมีส่วนร่วม (นักเรียนคิด ครูเสริม ผู้บริหารเติม สร้างเสริมวิถีประชาธิปไตย) และได้ดำเนินการบ่มเพาะพฤติกรรมบ่งชี้เชิงบวกในด้านความรับผิดชอบ ทั้ง ๔ รับ ๑) รับผิดชอบต่อตนเอง ๒) รับผิดชอบต่อบุคคล ๓) รับผิดชอบต่อโรงเรียน ๔) รับผิดชอบต่อชุมชน ด้วยโครงงานโรงเรียนคุณธรรม ๔ รับ อย่างต่อเนื่องในปีแรก และเกิดโครงงานโรงเรียนคุณธรรม อีก ๔ โครงงาน รวมเป็น ๘ โครงงานโรงเรียนคุณธรรม

        องค์ความรู้ ปี ๓ (ปี ๒๕๖๐) มุ่งเน้นไปที่การนำ “รูปแบบการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรม” และ “กระบวนการพัฒนาคุณธรรมอัตลักษณ์ของผู้เรียน” ที่ค้นพบในปีที่ ๒ มาใช้เป็นต้นทุนในการขับเคลื่อนโรงเรียนคุณธรรมสู่ความสมดุลอย่างยั่งยืน ผลการขับเคลื่อนในปีที่ ๓ ทำให้เกิดองค์ความรู้ที่เรียกว่า “ศูนย์การเรียนรู้ โรงเรียนคุณธรรม (ต้นแบบ) ในสังกัดกรุงเทพมหานคร” ได้รูปแบบการขับเคลื่อนศูนย์การเรียนรู้โรงเรียนคุณธรรม (ต้นแบบ) เขตพระนคร (Moral learning center model) ซึ่งเป็นพื้นที่ส่งเสริมการเรียนรู้ในการบ่มเพาะคุณธรรมและจริยธรรมของผู้เรียน ด้วยกระบวนการห้องเรียนอริยะ Moral Quotient Classroom (MQC) ตามหลักการพื้นฐาน “เรียนความรู้  หัดทำการงาน ทำความดี” ซึ่งแบ่งออกเป็น ๙ มุม และผู้เรียนปฏิตามแนวทางปฏิบัติตามโครงงานโรงเรียนคุณธรรม ๔ รับ เกิดเป็นวิถีธรรมวิธีทางของชาวมกุฏด้วยวิถีประชาธิปไตย

        องค์ความรู้ ปีที่ ๔ - ๗ (ปีการศึกษา ๒๕๖๑-๒๕๖๔) ในปีการศึกษา ๒๕๖๑ จนถึงปีการศึกษา ๒๕๖๔  มุ่งเน้นในการบ่มเพาะคุณธรรม จริยธรรมของผู้เรียนโดยดำเนินการและพัฒนาโครงการโรงเรียนคุณธรรมอย่างต่อเนื่องเพื่อพัฒนาผู้เรียนให้เป็นคนดี        มีคุณธรรม จริยธรรม ผ่านกระบวนการเรียนรู้ตามแผนงาน โครงการ กิจกรรมส่งเสริมความดีในรูปแบบต่างๆ เช่น การจัดกิจกรรมมุมคุณธรรมด้วยกระบวนการห้องเรียนอริยะ การดำเนินงานตามโครงงานคุณธรรมทั้ง ๔ รับ อย่างต่อเนื่อง ซึ่งทำให้เกิดการเรียนรู้ถึงการทำความดี เพื่อนำไปสู่การพัฒนาและปรับเปลี่ยนเป็นพฤติกรรมที่พึงประสงค์อย่างยั่งยืน ส่งผลให้เกิดเป็นคุณลักษณะของผู้เรียนที่เรียกว่า  C MK KIDS ซึ่งเป็นคุณลักษณะที่ยั่งยืนที่เกิดกับผู้เรียนของโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม ในปีการศึกษา ๒๕๖๔ เนื่องด้วยสถานการณ์ของการแพร่ระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรน่า ๒๐๑๙ (COVID-๑๙) โรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยารามได้ดำเนินการกิจกรรมของโครงการโรงเรียนคุณธรรมในรูปแบบออนไลน์ โดยการ  บูรณาการเนื้อหากับกลุ่มกิจกรรมพัฒนาผู้เรียน (แนะแนว/โตไปไม่โกง/ต้านทุจริต) สอดแทรกเนื้อหา เรื่องคุณธรรมอัตลักษณ์ของโรงเรียนวัดมกุฏกษัตริยาราม เข้าไว้ในรายวิชาต่าง ๆ ทั้ง ๘ กลุ่มสาระการเรียนรู้ ให้ความรู้และเผยแพร่เว็บไซต์โรงเรียนคุณธรรม

        องค์ความรู้ ปีที่ ๘ (ปีการศึกษา ๒๕๖๕) ในปีการศึกษา ๒๕๖๕ มุ่งเน้น ส่งเสริม สนับสนุนผู้เรียนด้านคุณธรรมอย่างต่อเนื่อง ด้วยการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมในสถานศึกษา บูรณาการกิจกรรมห้องเรียนอริยะร่วมกับ โครงการคุณธรรมในชั้นเรียน” และ “โครงการรวมใจวัยฝัน รังสรรค์คุณธรรม” โดยได้รับการสนับสนุนจากมูลนิธิรัฐบุรุษ พลเอก เปรม ติณสูลานนท์ และพัฒนาต่อยอดกิจกรรมวิถีมกุฏ ฯ 4 รับ (รับผิดชอบ) นักเรียนแกนนำโรงเรียนคุณธรรม คุณครูที่ปรึกษา และผู้บริหาร ร่วมวางแผนดำเนินการคิดสร้างสรรค์โครงงานชีวิตจริงในหัวข้อโครงงานเรื่อง เดินงามตามแบบมกุฏฯ Models”เพื่อเข้าประกวด และมีผลงานผ่านเกณฑ์ทำให้ได้รับทุนการศึกษา และได้รับการสนับสนุนจากมูลนิธิครูดีของแผ่นดิน เข้ามามีส่วนร่วม ในการขับเคลื่อน โดยจัดโครงการเด็กดีของแผ่นดิน (สำหรับสถานศึกษาในเขตพระนคร) 


ผลจากการปฏิบัติ

            ในการดำเนินโครงการโรงเรียนคุณธรรม พบว่า ผลการประเมิน ๓ ส่วน ของนักเรียน ซึ่งประกอบด้วย ๑) ผลการประเมินอัตลักษณ์ของผู้เรียน ๒) ผลการประเมินเอกลักษณ์ของผู้เรียน ๓) ผลการประเมินคุณลักษณะอันพึงประสงค์ มีผลการประเมินผ่านตามเกณฑ์ที่สถานศึกษากำหนดทุกคน คิดเป็นร้อยละ ๑๐๐.๐๐ สรุปได้ว่า นักเรียนมีคุณธรรม จริยธรรม และค่านิยมที่พึงประสงค์ตามที่สถานศึกษากำหนดและสอดคล้องกับวิสัยทัศน์ (ที่มาของข้อมูลจากแบบบันทึกผลการพัฒนาคุณภาพผู้เรียนประจำชั้น (ปพ.๕))

ผลความสำเร็จโครงการ/กิจกรรม   คิดเป็นร้อยละ   ๑๐๐.๐๐

ความพึงพอใจของผู้มีส่วนร่วม       คิดเป็นร้อยละ     ๙๖.๖๗


เอกสารเพิ่มเติม :[ดาวน์โหลดเอกสาร]