จากปัญหาข้างต้น จึงมีแนวทางกระบวนการแก้ไขปัญหาเพิ่มเติมโดยใช้หลักการ กระบวนการ ตามแนวทาง การเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน” เป็นการใช้ความรู้ ความเข้าใจที่เกี่ยวข้องด้านการอ่านและการเขียนโดยครูจัดกระบวนการเรียนการสอน Active Learning โดยใช้กิจกรรมการฝึกฝน 5 ขั้นตอน ซึ่งครูผู้สอนจำเป็นต้องใช้ กลวิธีและเทคนิคในการสอนที่หลากหลายเพื่อกระตุ้นสมองของนักเรียน ทำให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ตามเป้าหมายของการศึกษานั้น ขึ้นอยู่กับการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนที่เอื้อต่อการเรียนรู้ การสอนตามหลักการ Active Learning การให้ผู้เรียนมีบทบาทในการแสวงหาความรู้และเรียนรู้อย่างมีปฏิสัมพันธ์จนเกิดความรู้ ความเข้าใจ นำไปประยุกต์ใช้ สามารถ วิเคราะห์ สังเคราะห์ ประเมินค่าหรือ สร้างสรรค์สิ่งต่างๆ และพัฒนาตนเองเต็มความสามารถ รวมถึงการจัด ประสบการณ์การเรียนรู้ให้ผู้เรียนได้มีโอกาสร่วมอภิปราย ฝึกทักษะการสื่อสาร ทำให้ผลการเรียนรู้เพิ่มขึ้น 70% การนำเสนองานทางวิชาการ เรียนรู้ในสถานการณ์จำลอง ทั้งมีการฝึกปฏิบัติในสภาพจริง มีการเชื่อมโยงกับ สถานการณ์ต่างๆ ซึ่งจะทำให้ผลการเรียนรู้เกิดขึ้นถึง 90%  เพื่อให้ผู้เรียนมีความสนุกสนานเกิดความสุขในการ เรียนรู้ตามรูปแบบที่ตนเองถนัด รวมทั้งยังมีโอกาสพัฒนาความสามารถด้านอื่น ๆ ที่ตนเองไม่ถนัดด้วยวิธีการที่หลากหลาย โดยอาจเริ่มจากรู้จักผู้เรียนเป็นรายบุคคล แล้ววางแผนจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับลักษณะของผู้เรียนรวมทั้งสร้างโอกาสให้เขาได้พัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง

     นวัตกรรมและแนวปฏิบัติที่นำมาดำเนินการ จากแนวสภาพปัญหา หลักการ แนวคิดและทฤษฎีต่างๆ การเรียนรู้ที่จะแก้ไขปัญหาด้านการอ่านการเขียนของนักเรียนให้สามารถอ่านออกเขียนได้ โดยการใช้นวัตกรรมวิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice) “อ่านคล่อง เขียนคล่อง หมั่นฝึกฝน โดยใช้กระบวนการเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน” นวัตกรรมนี้ใช้กระบวนการดำเนินงานวงจรบริหารที่มีคุณภาพ PDCA  คือ วงจรการบริหารงานคุณภาพ ย่อมาจาก 4 คำ ได้แก่Plan (วางแผน), Do (ปฏิบัติ), Check (ตรวจสอบ) และ Act (การดำเนินการให้เหมาะสม)

ขั้นตอนมีดังนี้

1. P = Plan ( ขั้นตอนการวางแผน )  ขั้นตอนการวางแผนครอบคลุมถึงการกำหนดกรอบหัวข้อที่ต้องการปรับปรุงเปลี่ยนแปลง ซึ่งรวมถึงการ พัฒนาสิ่งใหม่ๆ การแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นจากการปฏิบัติงาน

2. D = Do ขั้นตอนการปฏิบัติ( ขั้นตอนการปฏิบัติ) ขั้นตอนการปฏิบัติคือ การลงมือปรับปรุงเปลี่ยนแปลงตามทางเลือกที่ได้กำหนดไว้ในขั้นตอนการวางแผน ซึ่งในขั้นตอนนี้ต้องมีการตรวจสอบระหว่างการปฏิบัติด้วยว่าได้ดำเนินไปในทิศทางที่ตั้งใจหรือไม่ เพื่อทำการ ปรับปรุงเปลี่ยนแปลงให้เป็นไปตามแผนการที่ได้วางไว้

3. C = Check ( ขั้นตอนการตรวจสอบ ) ขั้นตอนการตรวจสอบ คือ การประเมินผลที่ได้รับจากการปรับปรุงเปลี่ยนแปลง เพื่อให้ทราบว่า ในขั้นตอนการปฏิบัติงานสามารถบรรลุเป้าหมายหรือวัตถุประสงค์ที่ได้กำหนดไว้หรือไม่ แต่สิ่งสำคัญ คือ ต้องรู้ว่าจะตรวจสอบอะไรบ้างและบ่อยครั้งแค่ไหน เพื่อให้ข้อมูลที่ได้จากการตรวจสอบเป็นประโยชน์สำหรับขั้นตอนถัดไป

4. A = Action ขั้นตอนการดำเนินงานให้เหมาะสม ขั้นตอนการดำเนินงานให้เหมาะสมจะพิจารณาผลที่ได้จากการตรวจสอบ คือ ผลที่เกิดขึ้นเป็นไปตามแผน ที่วางไว้หรือไม่เป็นไปตามแผนที่วางไว้หากเป็นกรณีแรก ก็ให้นำแนวทางหรือกระบวนการปฏิบัตินั้นมาจัดทำให้ เป็นมาตรฐาน พร้อมทั้งหาวิธีการที่จะปรับปรุงให้ดียิ่งขึ้นไปอีก ซึ่งอาจหมายถึงสามารถบรรลุเป้าหมายได้เร็ว กว่าเดิม

กระบวนการจัดการเรียนการสอนหรือวิธีการสอนเราจะใช้รูปแบบ Active Learning เป็น กระบวนการเรียนการสอนที่เน้นให้ผู้เรียนมีส่วนรวมและมีปฏิสัมพันธ์กับกิจกรรมการเรียนรู้ผ่านการปฏิบัติที่ หลากหลายรูปแบบ รูปแบบการสอนนี้เราจะใช้ขั้นตอนทั้งหมด 5 ขั้นตอน

1. ขั้นกระตุ้นความสนใจ

2. ขั้นสำรวจและค้นหา

3. ขั้นอภิปรายและลงข้อสรุป

4. ขั้นสร้างผลผลิตของความเข้าใจ

5. ขั้นสะท้อนผลผ่านชุมชนแห่งการเรียนรู้

ซึ่งกระบวนการดำเนินงานวงจรบริหารที่มีคุณภาพ PDCA และรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน Active Learning 5 ขั้นตอนนี้ จะเป็นนวัตกรรมนี้จะใช้แนวทางการขับเคลื่อนตามหลักการ เข้ามาพัฒนาด้าน การอ่านการเขียนของนักเรียน ให้บรรลุวัตถุประสงค์

จุดประสงค์ เป้าหมายและขอบเขตของการดำเนินงาน วัตถุประสงค์

1. เพื่อพัฒนาความสามารถด้านการอ่านของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6

2. เพื่อพัฒนาความสามารถด้านการเขียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6

3. เพื่อปลูกฝังเจตคติที่ดีในด้านการอ่านและการเขียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6

เป้าหมาย

เป้าหมายเชิงปริมาณ

1. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6  จำนวน 38 คน สามารถพัฒนาด้านการอ่านเพิ่มขึ้น ร้อยละ 80

2. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6  จำนวน 38 คน สามารถพัฒนาด้านการเขียนเพิ่มขึ้น ร้อยละ 80

3. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6  จำนวน 38 คน ที่มีเจตคติที่ดีในการอ่านและการเขียนเพิ่มขึ้นร้อยละ 80 เป้าหมายเชิงคุณภาพ

1. ร้อยละ 80 นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6  จำนวน 38 คน มีผลสัมฤทธิ์ทางด้านการอ่านที่สูงขึ้น

2. ร้อยละ 80 นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6  จำนวน 38 คน มีผลสัมฤทธิ์ทางด้านการเขียนที่สูงขึ้น

3. ร้อยละ 80 นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6  จำนวน 38 คน มีเจตคติที่ดีในด้านการอ่านและการเขียน ที่สูงขึ้น

ขอบเขตในการดำเนินงาน

1. กลุ่มเป้าหมาย

    - นักเรียนโรงเรียนตำบลขุมทอง(ประชาอุทิศ)  ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6  จำนวน 38 คน

2. เนื้อหาที่ใช้ในการศึกษาค้นคว้า

    - การพัฒนาการอ่านโดยใช้กิจกรรม4 กลุ่ม ด้วยกระบวนการเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน

    - การพัฒนาการเขียนโดยใช้กิจกรรม ด้วยกระบวนการเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน

    - สร้างเจตคติที่ดีโดยใช้กิจกรรม ด้วยกระบวนการเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน

3. ระยะเวลาในการดำเนินงาน ปีการศึกษา 2564 

กระบวนการดำเนินงาน ใช้กระบวนการเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน” โดยใช้กระบวนการดำเนินงานวงจรบริหารที่มี คุณภาพ PDCA ดังนี้

1. ขั้นวางแผน (Plan) ขั้นตอนนี้เป็นขั้นตอนในการวางแผนที่จะพัฒนากิจกรรมการฝึกฝนโดยใช้กระบวนการ Active Learning 5 ขั้นตอน” มีขั้นตอนดังนี้

    1.1 ผลสัมฤทธิ์การประเมินความสามารถด้านการอ่านออกของผู้เรียน ปีการศึกษา 2563

    1.2. ศึกษาหลักสูตรสถานศึกษามาตรฐานการศึกษาและตัวชี้วัด แนวคิดทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง

    1.3. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้โดยใช้กระบวนการเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน”

2. ขั้นดำเนินการตามแผน (DO) ขั้นตอนนี้ เป็นขั้นตอนศึกษาผู้เรียนรายบุคคล ค้นพบปัญหาและความ ต้องการของนักเรียน ขั้นนี้เป็นขั้นตอนการจำลองสถานการณ์ให้การอ่านไม่ออก เขียนไม่คล่อง โดยแบ่งได้ทั้งหมด 4 ขั้นตอน ดังนี้

2.1. ขั้นตอนการคัดกรอง เป็นการคัดกรองด้วยวิธีการทดสอบโดยใช้เครื่องมือการประเมินเพื่อคัด กรองนักเรียนอ่านไม่ออกเขียนไม่ได้ต่ำกว่าเกณฑ์ มีจำนวน 4 ชุด ถ้าผลการทดสอบมีคะแนนต่ำกว่าเกณฑ์ ตั้งแต่ 2 ชุด ขึ้นไป ถือว่าไม่ผ่านเกณฑ์

2.2. วินิจฉัยปัญหา ขั้นตอนนี้จะเป็นการค้นหาสาเหตุการอ่านไม่ออกเขียนไม่คล่อง จากการวินิจฉัยปัญหาด้านการอ่านจึงทำให้คุณครูเข้าใจความแตกต่างของนักเรียนแต่ละบุคคล นักเรียน ที่มีปัญหาได้กำหนดสาเหตุของปัญหาไว้ 3 อันดับ ที่มีปัญหาด้านการอ่านการเขียนมากที่สุด ผลปรากฏว่า ปัญหาด้านการอ่าน อันดับที่1 นักเขียนขาดความรู้และทักษะด้านการจำ สระพยัญชนะ และการสะกดคำแจกลูก ปัญหาด้านการเขียน อันดับที่ 2 นักเรียนเขียนพยัญชนะ สระและตัวสะกดและวรรณยุกต์ไม่ได้ ปัญหาด้านเจตคติ อันดับที่ 3 ผู้ปกครองไม่ให้ความร่วมมือในการฝึกนักเรียนทำการบ้าน ฝึกฝนและพัฒนานักเรียนในด้านการอ่าน อย่างต่อเนื่องจากโรงเรียน จากปัญหาดังกล่าวจึงทำให้ครูหาวิธีการจัดการเรียนการสอนหรือรูปแบบการสอนที่ สอดคล้องกับความต้องการของนักเรียน

2.3 จัดการเรียนการสอน ขั้นตอนนี้จะเป็นการดำเนินการจัดกิจกรรมตามรูปแบบ ตามขั้นตอน การฝึกฝนโดยใช้กระบวนการเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน” ขั้นตอนนี้จะเป็นขั้นตอนการสอนตามหลักการ Active Learningการให้ผู้เรียนมีบทบาทในการแสวงหา ความรู้และเรียนรู้อย่างมีปฏิสัมพันธ์จนเกิดความรู้ มีทั้งหมด 4 กิจกรรมใช้กระบวนการจัดการเรียนรู้รูปแบบ Active Learning 5 ขั้นตอนมีดังต่อไปนี้

               2.3.1 ชื่อกิจกรรมเสริมทักษะการอ่าน กิจกรรมนี้เป็นการฝึกจดจำและฝึกอ่าน พยัญชนะ สระ ตัวสะกดและวรรณยุกต์ กิจกรรมนี้เป็นจุดเริ่มต้นในการอ่านและการเขียนที่จะทำให้รู้จักพยัญชนะ สระ ต้องเริ่มให้ผู้เรียนหัดออกเสียงพยัญชนะให้ชัดเจนและจำพยัญชนะได้ทุกตัว และเริ่มอ่านสระ และท่องจำรูปสระ ทบทวนพยัญชนะ และสระ จนสามารถจดจำสระและพยัญชนะได้ครบทุกตัว เมื่อจำได้แล้ว ก็จะสามารถสอนอ่านได้ พอฝึกจดจำพยัญชนะและอ่านได้แล้วหลังจากนั้นจะเป็นการ ฝึกเขียนพยัญชนะโดยใช้แนวความรู้โดยการใช้สีเข้ามาช่วยในการจำของนักเรียนได้เพิ่มมากขึ้น โดยกำหนดได้ดังนี้ สีดำ เป็นสีที่ใช้แทนพยัญชนะต้น สีแดง เป็นสีที่ใช้แทนสระ สีน้ำเงิน เป็นสีที่ใช้แทนตัวสะกด สีเขียว เป็นสีที่ใช้แทนวรรณยุกต์

3. สรุปผลและติดตาม (Check) การสรุปผลการแก้ไขปัญหาการอ่านไม่ออก เขียนไม่ได้ โดยเราจะใช้ชุดการทดสอบแบบคัดกรองการอ่านการเขียน ผลปรากฏว่าจากการดำเนินงานนักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ ทางด้านการอ่านการเขียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6 เป็นไปตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ ร้อยละ 80 ใช้กระบวนการเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน” ประสบผลสำเร็จและนักเรียนมีเจตคติที่ดีขึ้นในการเรียน การสอนในทุกรายวิชา สำรวจได้จาก แบบประเมินความคิดเห็นในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้

4. ขั้นตอนการดำเนินงานให้เหมาะสม (Action) นักเรียนที่เข้าร่วมกิจกรรมนี้สามารถอ่านออกและเขียนได้ พร้อมมีเจตคติที่ดีในการเรียนรู้ ผู้ปกครองมีความพึงพอใจในการจัดกิจกรรมดำเนินงาน เมื่อจัดกระบวนการเสร็จสิ้นนักเรียนมีความกล้าแสดงออกและมั่นใจในการเรียนมากยิ่งขึ้น โดยมีความใฝ่รู้ใฝ่เรียนในแต่ละกิจกรรมที่คุณครูได้ให้นักเรียนทำและฝึกความกล้าแสดงออกในกิจกรรมต่างๆ 

1.  ผลที่เกิดกับโรงเรียน คือ โรงเรียนตำบลขุมทอง(ประชาอุทิศ)  มีผลสัมฤทธิ์ทางด้านการอ่านการเขียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6 สูงขึ้นและเป็นไปตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ ร้อยละ 80

2.  ผลที่เกิดกับครู คือ จากการทำนวัตกรรมวิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice) “อ่านคล่อง เขียนคล่อง หมั่นฝึกฝน”  ผูกด้วยกิจกรรมการฝึกฝนโดยใช้กระบวนการเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน เป็น นวัตกรรมที่ครูสามารถนำมาใช้จัดกระบวนการจัดกิจกรรมการเรียนการสอน ชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 - 6 สามารถนำไปแก้ไขปัญหาเด็กอ่านไม่ออก เขียนไม่ได้ในโรงเรียนส่งผลให้ผลสัมฤทธิ์ทางด้านการเรียนในแต่ละวิชาเพิ่มสูงขึ้น

3.  ผลที่เกิดกับนักเรียน คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6 มีความสามารถด้านการอ่านและการเขียน อยู่ในระดับที่ดีขึ้น มีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนอยู่ในระดับที่สูงขึ้นเป็นที่น่าพอใจของผู้บริหาร คณะครูและผู้ปกครองเป็นอย่างมาก รวมไปถึงผู้เรียนมีความสุขในการเรียนในทุกๆรายวิชา

 ปัจจัยความสำเร็จ จากการดำเนินงานพัฒนาการอ่านการเขียนนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6 โรงเรียนตำบลขุมทอง(ประชาอุทิศป โดยใช้นวัตกรรมวิธีปฏิบัติที่เป็นเลิศ (Best Practice) ชื่อ “อ่านคล่อง เขียนคล่อง หมั่นฝึกฝน” โดยใช้กระบวนการเรียนรู้ Active Learning 5 ขั้นตอน” ประกอบด้วย 3 กิจกรรม คือ

กิจกรรมที่ 1 เสริมทักษะการอ่าน

กิจกรรมที่ 2 แจกลูกผันคำ จดจำอ่านเขียน

กิจกรรมที่ 3 ฝึกอ่านฝึกเขียน ร่ายเรียงประโยค โดยการบูรณาการจัด กิจกรรมการเรียนรู้ภาษาไทย เพื่อแก้ไขปัญหาด้านการอ่านและการเขียน มีการปรึกษา ประชุมและวางแผนการร่วมกิจกรรมสร้างชุมชนการเรียนรู้ทางวิชาชีพ (PLC) พัฒนาด้านการอ่านการเขียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 1 – 6 เพื่อแก้ไขปัญหาการอ่านไม่ออก เขียนไม่ได้ และ ยังมีการนิเทศติดตามเพื่อนำผลมาถอดบทเรียนและวางแผนร่วมกันในปีการศึกษาต่อไป ทำให้เกิดการพัฒนาอย่างยั่งยืน ภาคเครือข่ายผู้ปกครอง ผู้ปกครองมีการสนับสนุนและมีการเข้าร่วมประชุมวางแผนในการจัด กระบวนการเรียนการสอนที่แก้ไขปัญหานักเรียนอ่านไม่ออกเขียนไม่ได้ มีการเข้าร่วมพูดคุยและหาแนวทางแก้ไข รวมไปถึงรับทราบแนวทางในการปฏิบัติและให้ความร่วมมือกับคุณครูอย่างเต็ม ทำให้การดำเนินงานการอ่านไม่ออกเขียนไม่ได้เป็นไปอย่างต่อเนื่อง